programy / historia / Z archiwum IPN / Marian Gołębiewski - przez trzy konspiracje

Marian Gołębiewski - przez trzy konspiracje


Marian Gołębiewski – cichociemny, żołnierz AK i WiN, członek opozycji antykomunistycznej w PRL, z wykształcenia nauczyciel. Pochodził z Płońska. W marcu 1939 r. przeniósł się do Kołomyi, gdzie pracował w szkole powszechnej jako nauczyciel i kierownik bursy. Tam też zastała go wojna. 17 września, gdy do Polski wkroczyła Armia Czerwona, Gołębiewski zdecydował się przekroczyć granicę rumuńską i dołączyć do zbierającego się tam polskiego wojska. W Rumunii trafił do obozu internowania, skąd udało mu się uciec. 9 listopada 1939 r. dotarł do Francji. Po ukończeniu Szkoły Podchorążych Piechoty, został przydzielony do 1 Dywizji Grenadierów.

Brał udział w walkach z Niemcami w Alzacji i Lotaryngii, pełniąc funkcję dowódcy plutonu. Tam też dostał się do niewoli niemieckiej. W październiku zdecydował się na ucieczkę. Przez Francję, Hiszpanię i Portugalię dotarł 13 lipca 1941 r. do Wielkiej Brytanii. Początkowo został przydzielony do 1 Brygady Strzelców na stanowisko zastępcy dowódcy plutonu rozpoznawczego w oddziale pancerno-motorowym, następnie został pozyskany do pracy w kraju. Na teren Polski przerzucono go w październiku 1942 r. w okolice Dęblina. W połowie listopada 1942 r. udał się na teren Inspektoratu Rejonowego Zamość (Okręg Lublin AK), gdzie objął funkcję szefa Kedywu. W związku z akcją wysiedlania i eksterminacji polskiej ludności z Zamojszczyzny podlegające mu oddziały przeprowadziły kilka akcji odwetowych na wsiach zasiedlonych przez kolonistów niemieckich. W kwietniu 1943 r. Gołębiewski zasłynął samodzielną akcją uwolnienia aresztowanej przez Niemców Alicji Szczepankiewiczowej, żony komendanta Obwodu AK Tomaszów Lubelski i ich kilkuletniego synka. W październiku tego roku Marian Gołębiewski został komendantem Obwodu Hrubieszów.

W 1946 r. Gołębiewski został aresztowany. Proces rozpoczął się w rok później. Skazany na karę śmierci, zmienioną następnie na wyrok wieloletniego więzienia, ostatecznie wychodzi na wolność po 15 latach odsiadki. Wkrótce odnawia kontakty z czasów partyzantki, by kontynuować działalność niepodległościową. W 1966 r. wraz z prof. Czumą i Stefanem Niesiołowskim powołuje do życia organizację o nazwie „Ruch”. Po czterech latach działalności organizatorzy i blisko 70 członków Ruchu zostają aresztowani przez SB. Po kolejnym procesie Gołębiewskiego skazano na karę ponad czterech lat pozbawienia wolności. Po opuszczeniu więzienia Marian Gołębiewski niezłomnie kontynuował działalność konspiracyjną aż do czasów przełomu 1989 r. Zmarł w Stanach Zjednoczonych w 1996 r.
Ważne: nasze strony wykorzystują pliki cookies.
Ta witryna wykorzystuje pliki cookies do przechowywania informacji na Twoim komputerze. Pliki cookies stosujemy w celu świadczenia usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Twoim urządzeniu końcowym. W każdym momencie możesz dokonać zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej Polityce Prywatności.
Akceptuję pliki cookies z tej strony