90 lat zimowych zmagań
W 1920 r. w Antwerpii, podczas pierwszych letnich igrzysk olimpijskich po I wojnie światowej, rywalizowali także hokeiści na lodzie oraz łyżwiarze figurowi. Wydarzenia te uważa się za symboliczną inaugurację zimowych akcentów podczas igrzysk olimpijskich. 90 lat później w Vancouver odbywają się XXI Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
Wojciech Fortuna w Sapporo (1972) - jak dotąd najmilszy polski akcent w historii ZIO (fot. arch. PAP/CAF)
Sankt Moritz – 1928
Garmisch-Partenkirchen – 1936
Oslo – 1952
Squaw Valley – 1960
Grenoble – 1968
Innsbruck – 1976
Sarajewo – 1984
Albertville – 1992
Nagano – 1998
Salt Lake City – 2002
Turyn – 2006
Podczas obrad Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w 1921 r. postanowiono, że Francja, gospodarz letnich igrzysk w 1924 r., zorganizuje również osobną imprezę dedykowaną sportowcom rywalizującym w zimowych konkurencjach. Została ona nazwana Międzynarodowym Tygodniem Sportów Zimowych i miała się odbyć pod patronatem MKOl.
Tydzień, a w praktyce 11 dni zawodów w Chamonix, odniósł wielki sukces. Ponad 200 sportowców z 16 krajów rywalizowało w 16 konkurencjach. Do uczestnictwa w imprezie dopuszczono zaledwie 15 kobiet i rywalizować mogły jedynie w łyżwiarstwie figurowym. Zawody w Chamonix zdominowali sportowcy z Norwegii i Finlandii.
W 1925 r. MKOl zadecydował o utworzeniu niezależnych zimowych igrzysk olimpijskich i post factum uznał imprezę z Chamonix za I Zimowe Igrzyska Olimpijskie.
 SANKT MORITZ 11 – 19 lutego 1928 |
…24 lutego w Warszawie otwarto Bibliotekę Narodową.
…3 lipca, Londyn: pierwsza transmisja telewizyjna w kolorze.
Wydarzenia igrzysk:
– Ceremonię otwarcia igrzysk nawiedziła zamieć śnieżna, ale w trakcie trwania szwajcarskiej imprezy problemy stwarzała… wysoka temperatura. Odwołano m.in. wyścig łyżwiarzy szybkich na 10 km, a zwycięzca nie został wyłoniony. Rywalizacja biegaczy narciarskich na 50 km odbyła się, gdy na termometrach widniało… 25 stopni Celsjusza.
– Norweżka Sonja Henie była największą gwiazdą igrzysk – zwyciężyła w rywalizacji łyżwiarek figurowych mając zaledwie 15 lat. Została najmłodszym złotym medalistą zimowych igrzysk w historii, a jej rekord przetrwał aż 74 lata i został wymazany z tabel dopiero przez Amerykankę Tarę Lipinski, która podczas igrzysk w Nagano w 1998 r. również okazała się najlepszą łyżwiarką.
– Na igrzyskach po raz pierwszy pojawił się skeleton (rywalizowali tylko panowie).
– Licząca 11 zawodników drużyna hokejowa zremisowała 2:2 ze Szwecją (srebrnym medalistą) i uległa 2:3 Czechosłowacji. Łącznie w igrzyskach wystąpiło 17 reprezentantów Polski (mężczyźni).
 LAKE PLACID 4 – 15 lutego 1932 |
…15 lutego Clara, Lu & Em – pierwsza w historii opera mydlana zadebiutowała na falach radia NBC w USA.
…31 grudnia polscy kryptolodzy złamali szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej Enigma.
Wydarzenia igrzysk:
– Igrzyska otworzył gubernator stanu Nowy Jork Franklin Delano Roosevelt. Pół roku później został po raz pierwszy prezydentem USA.
– Igrzyska zostają sfinansowane przez jedną, prywatną osobę. Amerykanin Godfrey Dewey opłacił budowę m.in. toru bobslejowego i hali, w której rozgrywany był turniej hokeja.
– Edward Eagan, który w roku 1920 zdobył jako bokser wagi lekkopółśredniej złoty medal w Antwerpii, w Lake Placid dołożył do niego drugi, za start w czwórce bobslejowej.
– W klasyfikacji medalowej zwyciężyli Amerykanie zdobywając 6 złotych medali, 4 srebrne oraz 2 brązowe. Był to jedyny przypadek, kiedy USA wygrało klasyfikacją medalową zimowych igrzysk.
– Najlepszy wynik indywidualny Polaków w Lake Placid to 7. miejsce Bronisława Czecha w kombinacji, który oprócz tego był jeszcze 12. w konkursie skoków i 18. w biegu na 18 km. Pierwsze punkty w klasyfikacji olimpijskiej dał nam start drużyny hokejowej, która co prawda zajęła ostatnie miejsce, ale dało to aż czwartą pozycję.
 GARMISCH-PARTENKIRCHEN 6 – 16 lutego 1936 |
Ojciec polskich skoków: Stanisław Marusarz - piąty na igrzyskach w Ga-Pa
Foto: fot. arch. PAP/CAF
Rok 1936 w Polsce i na świecie…
... w amerykańskiej prasie pojawił się wizerunek Fantoma – protoplasty Supermena, Spidermana i Batmana, pierwszego w historii „superbohatera” ubranego w charakterystyczny lśniący kostium.
… 21 lutego uruchomiono kolejkę górską na Kasprowy Wierch.
Wydarzenia igrzysk:
– Organizację igrzysk zimowych przyznano Niemcom niedługo po dojściu do władzy Adolfa Hitlera i od początku były to "jego" igrzyska. Mimo protestów i wyraźnych poleceń MKOl faszystowski rząd Niemiec próbował przy każdej nadarzającej się okazji wykorzystywać igrzyska propagandowo. Imprezę otworzył sam fuhrer.
– Po raz pierwszy rozegrano w Ga-Pa konkurencje alpejskie. Nie obyło się przy tym bez skandalu, bowiem do udziału w nich nie dopuszczono instruktorów narciarskich z Austrii i Szwajcarii, uznając ich za zawodowców.
– Królem igrzysk był Norweg Birger Ruud, najlepszy nie tylko w konkursie skoków, ale także w biegu zjazdowym. Znaczną część trasy pokonał on dwoma klasycznymi skokami i na mecie był najszybszy.
– W Ga-Pa przyznano największe i najcięższe medale w historii igrzysk. Miały 10 cm średnicy, 4 milimetry grubości i ważyły 324 gramów.
– W polskiej ekipie najlepszy okazał się Stanisław Marusarz (5. miejsce w skokach i 7. w kombinacji). W wyścigach łyżwiarskich dobrze zaprezentował się Janusz Kalbarczyk (9. w biegu na 10 km i 12. na 5 km).
| SANKT MORITZ 30 stycznia – 8 lutego 1948 |
…30 stycznia, w dzień otwarcia igrzysk w Sankt Moritz zamordowano Mahatmę Ghandiego, indyjskiego działacza niepodległościowego.
…14 grudnia założono klub sportowy Górnik Zabrze.
Wydarzenia igrzysk:
– Zimowe igrzyska rozegrano ponownie po 12 latach przerwy spowodowanej II wojną światową (odwołano zaplanowane na rok 1940 igrzyska w Sapporo i mającą odbyć się cztery lata później imprezę w Cortina d’Ampezzo). Sankt Moritz otrzymało ponowną nominację głównie z powodu zniszczeń wojennych w innych krajach i tym samym małego zainteresowania organizowaniem imprezy.
– Z igrzysk wykluczono wojennych agresorów Niemcy i Japonię. 22 komitety przysłały swoje ekipy, ale bardzo wielu z nich chodziło bardziej o zaznaczenie obecności, niż o sportowe rekordy.
– W pamięci kibiców pozostała 19-letnia kanadyjska łyżwiarka figurowa Barbara Scott i alpejka Gretchen Fraser.
– Czasy na stoku mierzono przy pomocy telefonu - na sygnał startu sędzia obok mety ze słuchawką przy uchu włączał stoper.
– Polacy na igrzyska pojechali, ale zajmowali w swoich konkurencjach zazwyczaj odległe lokaty. Stanisław Marusarz w konkursie skoków był dopiero 27., lepiej zaś spisała się sztafeta biegaczy (10. pozycja).
 OSLO 14 – 25 lutego 1952 |
...27 sierpnia w Londynie zaprezentowano pierwszy telefon z ekranem - videofon.
...25 października rozpoczęto nadawanie programu telewizyjnego TVP.
Wydarzenia igrzysk:
– Jednym z bohaterów igrzysk był reprezentant gospodarzy Hjalmar Andersen, który z wielką przewagą zwyciężył w wyścigach łyżwiarzy szybkich na 1500, 5000 i 10000 metrów. Inny Norweg, Stein Eriksen, jako pierwszy zawodnik spoza krajów alpejskich wygrał w konkurencji zjazdowej – slalomie gigancie.
– Amerykanin Dick Buton, który cztery lata wcześniej w Sanki-Moritz jako pierwszy udanie zaprezentował podwójnego axla, teraz spróbował wykonać potrójnego toe-loopa. Podparł go, ale sędziowie zaskoczeni jego pionierstwem i tym razem przyznali mu złoty medal.
– Na igrzyskach zaprezentowano „bandy” – dyscyplinę podobną do hokeja, która jednak nigdy nie weszła na stałe do programu zimowych zmagań olimpijczyków.
– Honoru Polaków na igrzyskach w Oslo bronili hokeiści, którzy zajęli punktowane 6. miejsce.
 CORTINA D’AMPEZZO 26 stycznia – 5 lutego 1956 |
...23 lutego Norma Jean Mortenson zmieniła swoje imię i nazwisko na Marilyn Monroe.
...22 lipca otwarto Stadion Śląski w Chorzowie.
Wydarzenia igrzysk:
– Po latach ideologicznego oporu w igrzyskach wystartowała reprezentacja Związku Radzieckiego. ZSRR od razu zdominował imprezę zdobywając aż 16 medali (siedem złotych). Największym ich triumfem było zwycięstwo nad dotychczas dominującymi w hokeju na lodzie Kanadyjczykami.
– Włoski narciarz Anton Sailer jako pierwszy alpejczyk w historii igrzysk zdobył trzy złote medale w konkurencjach narciarskich. Tuż przed startem do zjazdu w gigancie Austriak złamał kijek, zapasowy pożyczył mu trener ekipy włoskiej i Sailer wygrał.
– W Cortinie Polska zdobyła pierwszy medal zimowych igrzysk. Przypadł on Franciszkowi Groniowi-Gąsienicy, który w kombinacji norweskiej uplasował się na wysokiej, trzeciej pozycji (jego wnukiem jest Tomasz Pochwała, niegdyś skoczek, a dziś również kombinator norweski).
– Dzielnie walczyła też sztafeta biegaczek narciarskich, która wywalczyła piąte miejsce. W sumie 13. lokata w klasyfikacji punktowej była dla reprezentacji Polski dużym osiągnięciem.
| SQUAW VALLEY 8 – 28 lutego 1960 |
Helena Pilejczyk (brąz) i Elwira Seroczyńska (srebro) - medalistki ZIO w Squaw Valley
Foto: PAP/Tadeusz Olszewski
Rok 1960 w Polsce i na świecie...
...3 marca Elvis Presley powrócił do Stanów Zjednoczonych po spędzeniu dwóch lat służby wojskowej w bazie amerykańskiej armii w Niemczech.
...26 czerwca Zdzisław Krzyszkowiak ustanowił rekord świata w biegu na 3 000 m z przeszkodami.
Wydarzenia igrzysk:
– Przed igrzyskami amerykańscy gospodarze odmówili zbudowania toru bobslejowego, tłumacząc to planowaną niską frekwencją w tej konkurencji (zamiar ten wyraziło tylko dziewięć ekip). Zamiast tego po raz pierwszy na igrzyskach rywalizowali biathloniści. Pierwszym złotym medalistą Szwed Klas Lestander.
– Na lodowisku hokejowym doszło do szokujących rozstrzygnięć. Faworytów: ZSRR i Kanadę, podzieliły Stany Zjednoczone i to hokeiści z tego kraju założyli na szyje złote krążki.
– IBM 305 RAMAC, wczesny komputer firmy IBM, został po raz pierwszy w historii igrzysk użyty w celu elektronicznego przetwarzania danych.
– Medalową passę Polaków na zimowych igrzyskach kontynuowały łyżwiarki szybkie Elwira Seroczyńska i Helena Pilejczykowa zdobywając odpowiednio srebrny i brązowy medal w biegu na 1500 m. Seroczyńska miała jeszcze wielkie szanse na złoto w wyścigu na 1000 m, ale upadła na ostatnim wirażu. Tego sukcesu polskiego łyżwiarstwa szybkiego nigdy nie udało się już powtórzyć.
 INNSBRUCK 29 stycznia – 9 lutego 1964 |
...25 lutego Cassius Clay został po raz pierwszy zawodowym mistrzem świata wagi ciężkiej.
...29 lutego na lotnisku w Balicach wylądował pierwszy rejsowy samolot PLL LOT.
Wydarzenia igrzysk:
– Głównym „bohaterem” igrzysk był śnieg, a właściwie jego niedostatek. Problemy udało się rozwiązać dzięki morderczemu wysiłkowi austriackich żołnierzy, którzy ze szczytów Alp zwieźli ponad 40 tys. km sześciennych białego puchu.
– NRD i RFN utworzyły wspólną reprezentację.
– Do rodziny dyscyplin olimpijskich dołączono saneczkarstwo, a w skokach narciarskich po raz pierwszy rozegrano dwa konkursy.
– Polacy niezbyt donośnie zaakcentowali swój udział w imprezie. Nie zdobyli medalu, zajęli kilka punktowych miejsc.
 GRENOBLE 6 – 18 lutego 1968 |
...27 marca zmarł Jurij Gagarin, pierwszy człowiek w kosmosie.
...10 października Telewizja Polska wyemitowała premierowy odcinek serialu Stawka większa niż życie.
Wydarzenia igrzysk:
– To były igrzyska niespodzianek. W biegu narciarskim na 30 km nie wygrał żaden ze Skandynawów, tylko Włoch Franco Nones. W konkursach skoków - Rosjanin Władimir Biełousow i Czech Jirzi Raszka. W kombinacji norweskiej na podium nie było ani jednego Norwega.
– Najbardziej dramatycznym wydarzeniem igrzysk była jednak dyskwalifikacja Austriaka Karla Schranza, który pierwotnie zwyciężył w rozgrywanym w gęstej mgle slalomie. Schranz został zdyskwalifikowany za kontrowersyjne ominięcie jednej z bramek.
– Wprowadzono testy płci dla kobiet rywalizujących w igrzyskach.
– Igrzyska w Grenoble jako pierwsze w historii były transmitowane przez telewizje w kolorze.
– Występ Polaków został uznany za pechowy – nasi olimpijczycy aż czterokrotnie plasowali się na czwartych pozycjach. Nieoficjalnie zaś reprezentanci Polski zostali uznani za najładniej ubraną ekipę igrzysk. Furorę we Francji robiły haftowane kożuszki z Podhala.
 SAPPORO 3 – 13 lutego 1972 |
...15 marca odbyła się premiera filmu w reżyserii Francisa Forda Coppoli opartego na książce włoskiego pisarza Maria Puzo Ojciec chrzestny.
...10 września polscy piłkarze dowodzeni przez Kazimierza Górskiego zdobyli złoty medal na XX Igrzyskach Olimpijskich w Monachium.
Wydarzenia igrzysk:
– Zimowe igrzyska po raz pierwszy odbyły się w Azji.
– Karl Schranz, pechowy alpejczyk, którego w Grenoble skrzywdzono wykluczeniem ze slalomu, tym razem został zdyskwalifikowany za występ w reklamie. Ta stronnicza decyzja wywołała powszechne oburzenie.
– Po raz pierwszy też zdarzyło się tak, że zwycięzca w biegu biatlonowym na 20 km z poprzednich igrzysk, został ponownie triumfatorem tej konkurencji. Tego wyczynu dokonał Norweg Magnar Solberg.
– Polskim wydarzeniem igrzysk był oczywiście złoty medal Wojciecha Fortuny w konkursie skoków na wielkiej skoczni Myianomori. Po fenomenalnym skoku w pierwszej serii - 111 m, Polak w drugiej próbie uzyskał tylko 87,5 m , ale w sumie o 0,1 punktu wyprzedził Szwajcara Waltera Steinera. Był to pierwszy i jak dotąd jedyny złoty medal polskiego reprezentanta na zimowych igrzyskach olimpijskich.
| INNSBRUCK 4 – 15 lutego 1976 |
Austriacka legenda zjazdu i rzecznik kandydatury Salzburga do organizacji igrzysk w 2014 r. - Franz Klammer
Foto: PAP
Rok 1976 w Polsce i na świecie...
...25 września w domu perkusisty Larrego Mullena Juniora założono irlandzki zespół rockowy U2.
...7 października do Polski przylatuje ABBA - był to jedyny pobyt zespołu w naszym kraju.
Wydarzenia igrzysk:
– Powrót igrzysk do Innsbrucku w którym gościły zaledwie 12 lat wcześniej, był przymusowy. Denver, które podjęło się ich organizacji pod naciskiem grup ekologicznych i politycznych rozgrywek, nieoczekiwanie złożyło rezygnację. W związku z tym zapalono w mieście dwa znicze, stary i nowy.
– Wiele emocji wywołał "pojedynek" dwóch znakomitych zjazdowców: Austriaka Franza Klammera i Szwajcara Bernharda Russi. Lepszy o 0,2 sek. okazał się Klammer, wywołując szaloną radość u miejscowych kibiców.
– Bobsleiści i saneczkarze rywalizowali na jednym torze po raz pierwszy w historii.
– Czołówki gazet rozpisywały się o nowoczesnych technologiach, które zadebiutowały podczas igrzysk. Alpejczycy, skoczkowie narciarscy i łyżwiarze szybcy uzbroili się w perforowane narty, obcisłe, aerodynamiczne stroje i opływowe kaski.
– Występ polskiej ekipy nie był udany. Szóste miejsce hokeistów, uzyskane dzięki dyskwalifikacji drużyny Czechosłowacji, nie dało wielkich powodów do radości.
| LAKE PLACID 14 – 23 lutego 1980 |
...14 marca miała miejsce katastrofa lotnicza na Okęciu, w której zginęło 87 osób, a w niej m.in. znana piosenkarka Anna Jantar.
...29 czerwca w Islandii po raz pierwszy w Europie urząd prezydenta obejmuje kobieta.
Wydarzenia igrzysk:
– Po raz pierwszy w historii igrzysk użyto sztucznego śniegu.
– Amerykański łyżwiarz Eric Heiden wygrał wszystkie 5 wyścigów na dystansach (od 500 do 10 000 m), bijąc przy tym rekord świata i cztery rekordy olimpijskie. Jako pierwszy triumfował w pięciu konkurencjach podczas jednej olimpiady.
– Igrzyska w Lake Placid przeszły do historii jako igrzyska indywidualności. Oprócz Heidena, w annałach zapisali się m.in.: szwedzki alpejczyk Ingmar Stenmark, radziecka łyżwiarka figurowa Irina Rodnina oraz alpejka z Liechtensteinu Hanni Wenzel.
– Reprezentacja Polski w Lake Placid była skromna. Mistrz świata z Lahti Józef Łuszczek w biegu narciarskim na 30 km był piąty, na 15 km - szósty. Dorobek uzupełniła piąta lokata łyżwiarki Erwiny Ryś-Ferens na 3000 m.
 SARAJEWO 8 – 19 lutego 1984 |
...9 czerwca Marian Woronin ustanowił rekord Europy w biegu na 100 m wynikiem 10,00 s. Rekord przetrwał 4 lata.
...26 października odbyła się premiera filmu Terminator.
Wydarzenia igrzysk:
– Igrzyska w kraju tzw. "bloku wschodniego" okazały się udanym eksperymentem. Przede wszystkim wniosły do imprezy powiew wschodnioeuropejskiego folkloru i gościnności, co przyćmiło pewne niedociągnięcia organizacyjne.
– Były to pierwsze igrzyska Juana Antonio Samarancha w roli przewodniczącego MKOl.
– Na skoczni narciarskiej doszło do pojedynku dwóch wybitnych indywidualności, Fina Matti Nykaenena i Niemca Jensa Weissfloga. Sprawiedliwie podzielili się medalami: każdy zdobył po złotym i srebrnym krążku indywidualnie.
– Finka Marja-Liisa Hämäläinen wygrała wszystkie konkurencje w biegach narciarskich.
– Amerykańscy bracia bliźniacy Phil i Steve Mahre zajęli dwa pierwsze miejsca w alpejskim slalomie.
– Wydarzeniem, które zapisało się w annałach olimpizmu był występ Brytyjczyków Jayne Torvill i Christophera Deana w konkursie tańców oryginalnych na lodzie. Sędziowe przyznali im komplet najwyższych not (6.0) za wrażenia artystyczne ich interpretacji Bolera Maurice'a Ravela.
– Opinię polskich sportowców z umiarkowanym powodzeniem próbowały ratować panie, panczenistka Erwina Ryś-Ferens była piąta na 1500 m, zaś alpejka Małgorzata Tlałka szósta w slalomie.
 CALGARY 13 – 28 lutego 1988 |
...w marcu w Polsce zniesiono kartki na czekoladę i wyroby czekoladowe.
...2 listopada miała miejsce pierwsza wielka infekcja w internecie spowodowana przez robaka internetowego, znanego jako Robak Morrisa.
Wydarzenia igrzysk:
– Igrzyska po raz pierwszy zostały wydłużone do 16 dni. Wyścigi na długich dystansach w łyżwiarstwie szybkim rozegrano na zamkniętym lodowisku, rywalizacja alpejczyków odbywała się przy wykorzystaniu sztucznego śniegu.
– Trwała wciąż dominacja Matti Nykaenena w skokach. Fin zdobył kolejne dwa złota w konkursach indywidualnych, ale również złoto wraz z kolegami z reprezentacji (po raz pierwszy rozegrano konkurs drużynowy).
– Włoska gwiazda narciarstwa Alberto Tomba, zwany "Tomba la Bomba", zdobył swoje dwa pierwsze złote medale (slalom i slalom gigant).
– Igrzyska w Calgary zostały zapamiętane m.in. dzięki występowi słynnego Brytyjczyka Eddy'ego "Orła" Edwardsa w konkursie skoków oraz jamajskiej czwórki bobslejowej. Swoją sławą przyćmiewali zwycięzców konkurencji, w których startowali.
– Wybijającą się postacią była piękna łyżwiarka Katarina Witt. Reprezentantka NRD powtórzyła swój wynik z Sarajewa i ponownie sięgnęła po złoto olimpijskie w konkursie solistek.
– Polacy na tle osobistości igrzysk wypadli mizernie. Dwa piąte miejsca: łyżwiarki szybkiej Erwiny Ryś-Ferens na 3000 km i łyżwiarza figurowego Grzegorza Filipowskiego - to był cały dorobek ekipy polskiej.
| ALBERTVILLE 8 – 23 lutego 1992 |
Toni Nieminen po sezonie 1991/1992 nigdy nie nawiązał już do wielkich sukcesów z początku kariery
Foto: PAP/EPA
Rok 1992 w Polsce i na świecie...
...25 czerwca upadł rząd premiera Jana Olszewskiego.
...3 grudnia w Wielkiej Brytanii wysłano pierwszy SMS.
Wydarzenia igrzysk:
– Igrzyska dostarczyły zawodnikom, ale też pracującym przy imprezie dziennikarzom dużych problemów logistycznych (areny zawodów znajdowały się w promieniu 120 kilometrów).
– Były to igrzyska m.in. młodych gwiazd. Jedną z nich był fiński skoczek Toni Nieminen, który miał zaledwie 16 lat, kiedy sięgnął po złoty medal w konkursie na dużej skoczni. Stał się tym samym najmłodszym zimowym mistrzem olimpijskim w historii. Zanotował również drugie złoto w drużynie i brąz na skoczni normalnej.
– Inną młodą postacią igrzysk w Albertville był 21-letni niemiecki biathlonista Mark Kirchner, zdobywca dwóch złotych i srebrnego medalu.
– Na alpejskich trasach znów rządził i dzielił Alberto Tomba, najlepszy w gigancie i drugi w slalomie.
– Na igrzyskach zadebiutowało narciarstwo dowolne, a wśród nich niezwykle widowiskowe konkurencje, takie jak skoki akrobatyczne i jazda na muldach (w obu zwyciężył zawodnik gospodarzy Edgar Grospiron).
– Nie było mocnych na norweskich biegaczy. Bjoern Daehlie i Vegard Ulvang zdobyli po trzy złote i jednym srebrnym medalu.
– Olimpijski start polskiej ekipy znowu nie dał nam powodów do satysfakcji. Jedynie Stanisław Ustupski w kombinacji norweskiej uplasował się na 8. pozycji.
| LILLEHAMMER 12 – 27 lutego 1994 |
...2 kwietnia ma miejsce debiut Polski na festiwalu Eurowizji w Dublinie. Polskę reprezentowała Edyta Górniak z piosenką To nie ja, zajmując 2. miejsce.
...20 lipca Aleksander Łukaszenka rozpoczął urzędowanie jako prezydent Białorusi.
Wydarzenia igrzysk:
– Decyzja MKOl o przesunięciu terminu igrzysk zimowych tak, by nie zbiegały się one z letnimi, sprawiła, że już dwa lata po Albertville znicz zapłonął w norweskim Lillehammer.
– W dniu otwarcia igrzysk z Muzeum Narodowego w Oslo skradziono Krzyk Edvarda Muncha. Złodzieje pozostawili na miejscu kartkę z napisem: "dziękujemy za skromną ochronę".
– Ku uciesze Norwegów ich reprezentant Johan Olav Koss wygrał trzy wyścigi w łyżwiarstwie szybkim ustanawiając trzy rekordy świata.
– Na zakończenie imprezy Juan Antonio Samaranch nazwał igrzyska w Lillehammer "najlepszymi zimowymi igrzyskami w historii". Podczas ceremonii otwarcia prezes MKOl zaapelował do Jugosłowian, którzy gościli ZIO 10 lat wcześniej, o zaprzestanie walk w wojnie domowej.
– Organizatorzy sprzedali 1,2 mln biletów na wszystkie imprezy igrzysk. Szacuje się, że ok. 500 tys. osób oglądało rywalizację sportowców za darmo, usadawiając się wokół tras i aren igrzysk.
– "Tradycja" nieudanych występów polskich sportowców na ZIO niestety, i tym razem, została podtrzymana. Tylko panczenista Jaromir Radke był na piątym miejscu na 10 km.
| NAGANO 7 – 22 lutego 1998 |
...31 marca Polska rozpoczęła rozmowy akcesyjne z Unią Europejską.
...4 września premiera pierwszego odcinka teleturnieju Who Wants to Be a Millionaire?
Wydarzenia igrzysk:
– Na igrzyskach zadebiutował hokej w wydaniu kobiecym. Pierwszymi mistrzyniami - Amerykanki, które w finale pokonały 3:1 Kanadyjki.
– Wśród biegaczy wciąż fenomenalnie prezentował się Bjoern Daehli, dokładając do swojej kolekcji kolejne trzy złota uzbierał w trakcie kariery 12 medali w sumie, w tym 8 złotych.
– Curling pojawił się w programie igrzysk. Wcześniej, w Chamonix w 1924 r. był jedynie konkurencją demonstracyjną. W nagano sportem oficjalnie nazwano też snowboard.
– Na trzy tygodnie zawieszono rozgrywki NHL, dzięki temu hokeiści najlepszej ligi na świecie mogli wziąć udział w igrzyskach. Wygrali Czesi, co wprowadziło cały naród w euforię.
– Amerykańska łyżwiarka Tara Lipnski pokonała Michelle Kwan w konkursie solistek i została najmłodszym zdobywcą złotego medalu ZIO w historii (miała 15 lat, a pobiła rekord Sonji Henie z 1928 r.).
– Gospodarzy ucieszył zwłaszcza Kazuyoshi Funaki, zdobywca dwóch złotych i srebrnego medalu w skokach narciarskich.
– Po smutnych doświadczeniach naszej reprezentacji w Albertville i Lillehammer, polska ekipa spisała się tym razem lepiej. Nie błyszczał (jeszcze) Adam Małysz (51. i 52. w konkursach), ale przyjemnymi niespodziankami były piąte miejsca Andrzeja Bachledy jr w kombinacji i sztafety biatlonistów oraz szóste, jakie wywalczyła biathlonistka Anna Stera.
| SALT LAKE CITY 8 – 24 lutego 2002
|
Trójka medalistów konkursu na dużej skoczni w Salt Lake City: Matti Hautamaeki, Adam Małysz i Simon Ammann
Foto: PAP/EPA
Rok 2002 w Polsce i na świecie...
...13 marca zmarł Hubert Jerzy Wagner, autor sukcesów polskich siatkarzy w latach 70.
...27 grudnia publikacja artykułu w Gazecie Wyborczej rozpoczęła aferę Rywina.
Wydarzenia igrzysk:
– Igrzyska spowijał nimb skandali. Najważniejszy z nich związany był z samym faktem przyznania organizacji igrzysk Stanom Zjednoczonym. Kilku wysoko postawionych urzędników MKOl zostało zmuszonych do rezygnacji z piastowanych urzędów, gdy udowodniono im, że przyjęli łapówki w zamian za deklarację poparcia dla kandydatury Salt Lake. Mimo skandalu, organizacja nie została odebrana temu amerykańskiemu miastu.
– Startującemu w barwach Hiszpanii biegaczowi Johannowi Muehleggowi już w trakcie trwania igrzysk udowodniono stosowanie dopingu farmakologicznego. Odebrano mu tylko jeden z trzech złotych medali, ponieważ nie udało się udowodnić, że i w poprzednich biegach stosował niedozwolone wspomaganie.
– W konkurencji tańców dowolnych na lodzie ewidentnie skrzywdzonej parze kanadyjskiej przyznano złote medale równoważne tym, które "na lodzie" wywalczyła para rosyjska. Wszystko to w związku z anulowaniem ocen francuskiej sędzi zamieszanej w skandal korupcyjny.
– Multimedalistami igrzysk zostali: Ole Einar Bjoerndalen (biathlon), Samppa Lajunen (kombinacja norweska), Kjetil-Andre Aamodt i Janica Kostelic (narciarstwo alpejskie) oraz Claudia Pechstein (łyżwiarstwo szybkie).
– Niemiecki saneczkarz Georg Hackl zdobywając srebro kontynuował passę medalową, którą ropozczął już w Calgary w 1988 r.
– Adam Małysz, największa nadzieja Polaków na złoto, został pokonany przez fantastycznego Simona Ammanna i przywiózł do polski srebro i brąz. Czwarta w snowboardowym slalomie równoległym była Jagna Marczułajtis, udanie zaprezentowali się też panczeniści i łyżwiarze figurowi. Był to do tego czasu najlepszy występ Polaków na zimowych igrzyskach.
| TURYN 10 – 26 lutego 2006 |
Tomasz Sikora biegnie po swój srebrny medal podczas ZIO w Turynie
Foto: PAP/EPA
Rok 2006 w Polsce i na świecie...
...30 września w Warszawie odbyła się gala finałowa Miss World 2006 w Sali Kongresowej.
...17 października populacja USA osiągnęła 300 milionów.
Wydarzenia igrzysk:
– O organizację igrzysk w 2006 r. ubiegało się także Zakopane, ale kandydatura tego miasta została odrzucona na wcześniejszym etapie rozpatrywania wniosków.
– Znicz olimpijski zapaliła Stefania Belmondo, 10-krotna medalistka olimpijska w biegach narciarskich.
– Lascalles Brown stał się pierwszym urodzonym na Jamajce zimowym medalistą olimpijskim. Startujący w barwach Kanady bobsleista zdobył srebro w dwójkach.
– Jedną z gwiazd igrzysk była szwedzka alpejka Anja Paerson, w Turynie zdobyła swój pierwszy złoty medal olimpijski (w slalomie) oraz dwa brązowe (w zjeździe i kombinacji). W sumie ma w dorobku pięć krążków.
– Po raz pierwszy podczas ceremonii zamknięcia igrzysk wręczono ostatni komplet medali. Uhonorowany w ten sposób został zwycięzca biegu na 50 km, Giorgio di Centa, a medal wręczyła mu jego siostra, Manuela, siedmiokrotna medalistka igrzysk.
– Igrzyska w Turynie dla Polski były najbardziej udanymi w historii z racji zdobycia przez naszych reprezentantów po raz pierwszy medali z dwóch różnych dyscyplin. Tomasz Sikora sięgnął po srebro w biathlonowym biegu masowym na 15 km, a Justyna Kowalczyk była trzecia w wyścigu na 30 km techniką dowolną.