Program realizowany w studiu wirtualnym. Wokół rozmówców, na ścianach studia, rozgrywają się sceny batalistyczne zarejestrowane na archiwalnych filmach sprzed 100 lat. W trakcie rozmowy, w studiu pojawiają się holograficzne postaci bohaterów wydarzeń sprzed wieku, zarówno ze strony polskiej, jak sowieckiej. Drugi odcinek cyklu poświęconego całościowej analizie wydarzeń wojny polsko - bolszewickiej - od jej początku na przełomie 1918/19 i agresji strony sowieckiej, do podpisania i ratyfikowania Pokoju Ryskiego w 1921 r. W styczniu 1919 r, spod okolic Smoleńska ruszyła na zachód armia sowiecka, by zająć ziemie opuszczane przez okupacyjne wojska niemieckie Ober - Ostu. W Polsce powstają spontanicznie liczne formacje militarne mające charakter ochotniczy, które wspólnie z regularnymi oddziałami łączą się w Wojsko Polskie. Do pierwszych starć doszło na Wileńszczyźnie na przełomie grudnia 1918 i stycznia 1919 r. Wobec przeważających sił sowieckich Polacy musieli ustąpić i w tym rejonie przeszli do walk partyzanckich. Rozpoczęła się wojna, której nikt nie wypowiedział. W Polsce trwa gorączkowa dysputa polityczna nt. nowych granic odrodzonej Rzeczpospolitej. Niemcy opuszczający Ober - Ost faworyzują Sowietów kosztem Polaków. Jednak sytuacja zmienia się po wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Niemcom zależy na Wielkopolsce, wolą, by powstańcy zaangażowali się w walkach z Rosjanami, dlatego przystają na zawarcie Umowy Białostockiej, której ratyfikowanie zwiększa szanse sił polskich na froncie wschodnim. Armia powstańcza jednak zostaje przez to poważnie osłabiona, co Niemcy chcą wykorzystać, przechodząc do decydującej ofensywy. Sytuację uratował podczas Rozejmu w Trewirze marszałek Ferdynand Foch, stawiając Niemcom ultimatum: przerywacie ofensywę albo Siły Sprzymierzone wracają na froncie zachodnim do stanu wojny sprzed rozejmu w Compiegne 11 listopada 1918. Omawiany w tym odcinku okres obejmuje m.in. wydarzenia: 1 I 1919 bolszewicy powołali w Smoleńsku Białoruską SSR 1 I oddziały polskie zajęły Białą Podlaską opuszczoną przez Niemców 1 I powołanie grupy operacyjnej Bug pod dowództwem gen. Jana Romera z zadaniem przełamanie między Rawą Ruską, Żółkwią a Bugiem stojących sił nieprzyjacielskich, raptowne wpadnięcie na tyły oddziałów nieprzyjacielskich na północ i północny wschód od Lwowa, zniszczenie tychże, zawładnięcie linia kolejową Rawa Ruska - Żółkiew - Lwów 2 I bolszewicy zajęli Nową Wilejkę 2 I żandarmi zastrzelili członków misji bolszewickiego Czerwonego Krzyża 2/3 I wileński dworzec kolejowy w rękach Polaków 3 I bolszewicy utworzyli polski Rejwojensowiet 4 I pod Nową Wilejką oddziały Samoobrony wileńskiej stoczyły pierwszy bój z nadchodzącymi oddziałami armii bolszewickiej 4 I litewska Taryba zaprotestowała przeciw mianowaniu przez Polskę urzędników i przedstawicieli czynnych na terenach uznanych przez Tarybę za litewskie 4/5 I pucz Januszajtisa 5 I bolszewicy rozpoczęli bezpośredni atak na Wilno, o godz. 19.00 dowództwo Samoobrony Wileńskiej zdecydowało o wycofaniu się z miasta 8 I grupa Bug wyruszyła z Rawy Ruskiej 10 I gen. Anton Denikin objął naczelne dowództwo nad siłami zbrojnymi na południu Rosji, wkrótce rozpoczął ofensywę przeciw bolszewikom 10 I grupa Bug dotarła do Lwowa 12 I sowieckie naczelne dowództwo wydało Armii Zachodniej rozkaz rozpoznania w kierunku rzek Niemna i Szczary 15 I JP rozkazał częściowy pobór do wojska rocznika 1898 17 I bolszewicy zajęli Kowno 17 I JP w liście napisanym tego dnia: Niemcy bynajmniej nie są rozbici i współdziałają z bolszewikami i Polskę czeka konieczność wojny z tym sojuszem niemiecko - bolszewickim