Legenda o losach i działalności Romualda Traugutta ewoluowała w literaturze i tradycji polskiej. Dla Elizy Orzeszkowej był herosem walki o sprawę narodową. W okresie międzywojennym otaczano go kultem i kreowano na duchowego przewodnika marszałka Józefa Piłsudskiego. W Polsce Ludowej przedstawiano go jako bojownika walczącego o wyzwolenie społeczne i narodowe w tej właśnie kolejności. W książce "Kompleks polski" Tadeusza Konwickiego jest podrzędnym człowiekiem, który nie tylko nie był bohaterem, ale nawet nie chciał nim zostać. Jakim człowiekiem zatem był naprawdę: czy był człowiekiem doskonałym, nieskazitelnym, czy też na jego życiorysie możemy znaleźć jakieś rysy - to główne pytania, na jakie odpowie nasza audycja dokumentalna. Głównym celem audycji jest przybliżenie sylwetki bohatera narodowego, postacji w gruncie rzeczy mało znanej, bohatera trochę przez lata zapomnianego i przysypanego pyłem kolejnych narodowych zrywów, zwycięstw i upadków.