"Pod spokojną, wyważoną narracją tego filmu ukrywa się istny czarny wir namiętności, w który widz zostaje wciągnięty nawet wbrew swojej woli" - pisał po premierze "Dekalogu, osiem" jeden z krytyków. Film ten zyskał sobie opinię jednego z najważniejszych i najlepszych w całym cyklu. Poruszająca opowieść o profesorce etyki, która w czasie okupacji odmówiła pomocy żydowskiej dziewczynie, stała się dla Kieślowskiego pretekstem do ukazania destrukcyjnej siły kłamstwa i paradoksalności ludzkiego losu. Zofia - główna bohaterka filmu, nie pomogła młodej Żydówce, gdyż nie chciała skłamać. Jednak jej niezgoda na nieprawdę była w rzeczywistości... kłamstwem, fałszywym wybiegiem, mającym ukryć niemożliwy do ujawnienia szlachetny (?) zamiar ratowania kosztem jednego istnienia wielu innych. Na tym wszakże nie koniec - niebezpieczeństwo, które miało zagrażać owej zbiorowości, również okazało się fałszywe. Owo nagromadzenie nieprawd i półprawd wywarło przemożny wpływ na całą drogę życiową dwu bohaterek "Dekalogu, osiem", popisowo zagranych przez Teresę Marczewską i Marię Kościałkowską. Czy po latach uda im się dojść wszystkich przyczyn dawnej bezwzględnej decyzji Zofii? Czy istnieje "cała prawda" o motywach i okolicznościach jej bolesnego wyboru? "Dekalog, osiem" nie jest filmem łatwym w odbiorze. Więcej w nim dialogów i dłuższych monologów niż w pozostałych częściach cyklu. Więcej też problemów - oprócz narzuconej przez tytuł skomplikowanej dialektyki prawdy i kłamstwa, pojawiają się przecież niejako "w tle": kwestia relacji polsko - żydowskich; motyw "winy niezawinionej"; czy chrześcijańskiej pomocy bliźniemu w warunkach, które ją uniemożliwiają. Wszystko to sprawia, że "Dekalog, osiem" można bez ryzyka nadużycia określić mianem rozpisanego na obrazy traktatu religijno - filozoficznego. Dramat psychologiczny,