Marek Czertwan, spełniając ostatnią wolę ojca, wyrusza zaopiekować się Pałacem Orwidów w Poświciu. Odwiedza przedtem Saudwile, gdzie mieszka jego ukochana Marta, którą chce zabrać ze sobą. Wojnat, który po śmierci najbliższych opiekuje się dziewczyną, protestuje. Marta rozpacza, czując, że Poświcie jest ważniejsze dla Marka. On obiecuje, że do niej wróci. Po trudnym pożegnaniu, Marek szuka otuchy w rozmowie z Dewajtisem. Świadkiem tych zwierzeń jest Julka, która uświadamia mu, co się dzieje w Dworze Czertwanów. Witold i Czertwanowa muszą ratować rodzinne fundusze. W związku z tym chcą poświęcić marzenia Hani o studiach w Paryżu i wydać ją za mąż za majętnego Rymwida. Marek płaci Czertwanowej pokaźną kwotę, by temu zapobiec. Pełna wdzięczności Hania doradza Markowi, żeby walczył o swoją miłość, tak jak ona o naukę. Pokrzepiony Marek wraca po swoją Martusię.