Egoiści
2000 | dramat
Mariusz Treliński filmy reżyseruje rzadko. Częściej pracuje w teatrze i na scenach operowych. "Egoistami" powrócił za kamerę, nie spodziewając się zapewne, że jego film wywoła aż takie kontrowersje. Już w czasie pierwszego publicznego pokazu na festiwalu w Gdyni publiczność i krytycy podzielili się na tych, którzy odsądzili reżysera od czci i wiary, chcąc go nawet "wyróżnić" Złotym Pawiem dla najgorszego filmu przeglądu, i tych, którzy film w pełni zaakceptowali i chwalili za odwagę i bezkompromisowość. Złotego Pawia "Egoistom" ostatecznie nie przyznano, za to swoją nagrodą obdarowało film Trelińskiego jury młodzieżowe. Jak twierdzi sam reżyser, jego film nie jest opowieścią o konkretnym bohaterze, ale o dzisiejszych czasach, o wielkomiejskich elitach, które jako pierwsze zetknęły się z zachodnim stylem życia i żyją w nieustannej pogoni za sukcesem. Mają dobrą pracę, duże pieniądze, które trwonią podczas alkoholowych i narkotykowych imprez. W ich życiu nie ma tematów tabu ani wyższych wartości. Jest seks w rozmaitych konfiguracjach i niekontrolowany "odlot". Za tę "wolność", iluzoryczne poczucie spełnienia yuppies płacą jednak wysoką cenę - duchowego spustoszenia, samotności, nieustannej pozy, która uniemożliwia normalne komunikowanie się. "Egoiści" to także film o Warszawie - eklektycznym mieście chaosu, prowincjonalnej karykaturze Manhattanu, w której - jak błyskotliwie ujął to swego czasu Jerzy Waldorff - tak budynki, jak ludzie im wyżej się pną, w tym gorszym są guście. Film nie ma struktury linearnej. Zamiast chronologicznej opowieści Treliński tworzy ciąg epizodów, przeplatających się historii, których wzajemne powiązania nie od razu są dla nas jasne. Anka, Smutny, Filip i Młody to tzw. ludzie sukcesu. Ona jest "bogata z domu", studiuje i ma właśnie okazję wyjechać na dłużej do Stanów Zjednoczonych. Pozostali uprawiają wolne zawody, czerpią z życia pełnymi garściami, bawią się. Ankę porzucił Smutny, utalentowany kompozytor, niegdyś triumfator Warszawskiej Jesieni, który teraz tworzy "dla mamony" muzyczkę do reklam. Świadom własnej bezsilności i słabości, wypalony jako artysta i człowiek, próbuje popełnić samobójstwo, ale nie starcza mu odwagi. Anka, która nagrywa na wideo swój ból rozstania, dostaje nieoczekiwanie od losu jeszcze jedną szansę odzyskania utraconej miłości - jej lot przełożono z powodu mgły na następny dzień. Aby zwrócić na siebie uwagę, dziewczyna okalecza się w kawiarni, upokarza przypadkowych mężczyzn, a wreszcie robi z siebie żałosną dziwkę. Młody bardzo wcześnie - może za wcześnie? - dostał się do świata dużych pieniędzy i sukcesów zawodowych. Nie zdążył dojrzeć emocjonalnie i psychicznie. Pod maską agresywnego macho ukrywa lęk przed dorosłością i odpowiedzialnością. Ma się żenić, lada chwila zostanie ojcem. Tymczasem dla niego miłość oznacza "lubić siebie", a czekając na narodziny potomka, najbardziej denerwuje się brakiem "koksu". Pełną świadomość swojej sytuacji ma za to Filip, sporo starszy od swoich znajomych ceniony architekt homoseksualista. Obdarzony ironicznym dystansem do siebie i świata zblazowany sybaryta utracił wiarę we wszystko, także w Boga. Dręczy go poczucie jałowości i pustki. Po odejściu kolejnego kochanka decyduje się dokonać aktu samospalenia.
Obsada
Magdalena Cielecka, Olaf Lubaszenko, Jan Frycz, Rafał Mohr
Muzyka
Paweł Mykietyn
Reżyseria
Mariusz Treliński
Zdjęcia
Grzegorz Kuczeriszka
Scenografia
Boris Kudlicka
Scenariusz
Wojciech Nowak, Przemysław Nowakowski, Mariusz Treliński
Montaż
Milenia Fiedler