Kazimierz jest już pod Kaliszem i chce jak najszybciej zawrzeć pokój z Krzyżakami. Niespodziewanie pojawia się książę Bogusław, który twierdzi, że nie tylko biskup Grot jest przeciwny ugodzie. Wójt przez przypadek dowiaduje się o wypadku Gabiji. Za punkt honoru wyznacza sobie odnalezienie winnych, którzy skrzywdzili jego ukochaną. Zazdrosny o Helenę Guncel atakuje brata Bolka. Dochodzi pomiędzy nimi do krwawego pojedynku.