Repatriacja"? Wysiedlenie"?, Czystka etniczna"? Były dwie fale. 22 września 1944 r. podpisano umowę między PKWN a władzami Litwy sowieckiej w sprawie przesiedlenia ludności polskiej i żydowskiej z byłych terenów II Rzeczypospolitej. Jeżeli chodzi o Wilno wyjazdy do Polski trwały od 1945 do 1947 r. W tym czasie Wilno opuściło od 90 do 100 tys. mieszkańców. Druga fala rozpoczęła się, kiedy do władzy doszedł Chruszczow i trwała od 1955 do 1959 r. Podczas drugiej fali nie było przymusu. To dotyczyło przede wszystkim osób represjonowanych. W pierwszej kolejności z tej okazji skorzystali ludzie wywiezieni na Syberię. Podczas tej fali wyjechało ok. 50 tys. osób. Zgodę musiało jednak wyrazić Ministerstwo Spraw Wewnętrznych, ale to KGB miało ostateczne słowo, dlatego osoby pracujące w ośrodkach strategicznych nie otrzymały zezwolenia na wyjazd, ale ich procent był bardzo mały. Praktycznie kto chciał, ten z Litwy wyjechał. Władza sowiecka w pierwszej kolejności chciała pozbyć się elementu antysowieckiego", czyli osób wykształconych. Znane jest zdanie Antanasa Snekusa, że "polski nacjonalizm zlikwidujemy poprzez jego wywiezienie". Natomiast na prowincji proces był odwrotny, tam próbowano ludzi zatrzymać z pobudek pragmatycznych. Ze wsi wyjeżdżali przede wszystkim bogatsi chłopi, którzy pamiętali pierwszą okupację sowiecką i których dotyczyły pierwsze wywózki.