Powie ktoś Krzyżacy! i wszystko jasne. Powieść Henryka Sienkiewicza i film sprzed pół wieku zrobiony na jej podstawie, a wcześniej jeszcze strofy Roty o krzyżackiej zawierusze oraz słynny obraz Matejki zrobiły swoje. U wielu pokoleń Polaków właśnie literatura, poezja, obrazy i film ukształtowały obraz krzyżackiego zakonu, jako uosobienia wszelkiego zła. Na trwałe. I mało kogo zajmuje pytanie: jak to było naprawdę? Kim byli ci rycerze zakonni w białych i szarych płaszczach znaczonych krzyżem? Czy była to tylko zgraja teutońskich rzezimieszków, chciwa naszych ziem? A może mieli też jakieś zasługi w rozwoju gospodarczym i cywilizacyjnym Europy? Budowali zamki, by panować nad zdobytymi ziemiami. Ale obok zamków rozwijały się nowoczesne miasta, powstawały drogi, a miejsce puszczy zajmowały pola uprawne. Czy Krzyżacy poza krzywdą wyrządzoną Polsce wnieśli też wkład w cywilizacyjny rozwój naszego regionu Europy?