Filmowa adaptacja "Syzyfowych prac" (1898), pierwszej liczącej się w dorobku Stefana Żeromskiego powieści, do dziś pozostającej w kanonach lektur szkolnych. Akcja sześcioodcinkowego serialu rozpoczyna się zimą 1883 roku. Państwo Borowiczowie, których nie stać na zatrudnienie prywatnego korepetytora, oddają swego 10 - letniego syna pod opiekę wiejskiego nauczyciela, by przygotował chłopca do nauki w rosyjskim gimnazjum. Odwożą smutnego, przestraszonego Marcinka do szkoły w Owczarach. Stary Józef, przyjaciel domu, na próżno próbuje go rozśmieszyć i pocieszyć. Państwo Wiechowscy wylewnie witają gości, gospodyni targuje się z rodzicami przyszłego ucznia o każdy worek kaszy czy mąki. Pozostawiony w obcym domu Marcin podejmuje desperacką próbę ucieczki, oczywiście, bezskuteczną. Józia, również podopieczna nauczyciela, pokazuje chłopcu klasę i najważniejszą "pomoc naukową" - dyscyplinę, pomaga przetrwać najtrudniejszą pierwszą noc, pierwsze dni. W wiejskiej szkole dzieci hałasują, biją się, wyśmiewają tych, którym się nie powiodło. Piotrek - jedyny, który opanował podstawy języka, popisuje się znajomością rosyjskiego. Wkrótce i Marcin zaczyna składać zdania po rosyjsku, kreśli pierwszy list do domu. Matka jest zrozpaczona, że syn pisze do rodziców "po rusku". Ojciec, który "poznawał cyrylicę na katordze", jest nawet rad, że syn może się uczyć języka bez uprzedzeń. Niespodziewanie nad szkołą w Owczarach pojawia się widmo katastrofy - carski inspektor przyjeżdża na inspekcję. Owładnięci strachem niczym bohaterowie Gogolowskiego "Rewizora" nauczyciel z małżonką przygotowują się do wizytacji. Gdy wszystko już lśni, stół ugina się od potraw i napojów, a dzieci na okrągło ćwiczą tekst powitania - zjawia się inspektor. Uczniowie wykazują się kompletną ignorancją. Oburzony carski urzędnik zbiera się do drogi. Powóz obstępują wiejskie kobiety, skarżąc się, że nauczyciel ich dzieci "tylko po rusku uczy" i każe im śpiewać "ruskie pieśni". To zupełnie zmienia sytuację. Inspektor obiecuje pamiętać o tak świetnym nauczycielu. Wiechowscy całą noc piją na umór i tańczą z radości. Rano nauczyciel wrzaskami i biciem "odwdzięcza się" dzieciom za donosy matek. Przerażony Marcin ucieka. Serial telewizyjny, 52 min, Polska 1998 Scenariusz na motywach powieści Stefana Żeromskiego i reżyseria: Paweł Komorowski Zdjęcia: Wiesław Zdort Scenografia: Bogdan Solle Muzyka: Jerzy Matuszkiewicz Aktorzy: Marcin Wołek, Joanna Szczepkowska, Franciszek Pieczka, Andrzej Wichrowski, Edyta Jungowska, Krzysztof Tyniec, Alosza Awdiejew, Katarzyna Kwiatkowska, Alicja Łuszczyńska, Paweł Chabasiński i inni
Marcin Wołek, Joanna Szczepkowska, Franciszek Pieczka, Andrzej Wichrowski, Edyta Jungowska, Krzysztof Tyniec, Alosza Awdiejew, Katarzyna Kwiatkowska, Alicja Łuszczyńska, Paweł Chabasiński