Ekranizacja jednej z najpoczytniejszych powieści Henryka Sienkiewicza, która powstała w roku 1911 i była ostatnim ukończonym dziełem pisarza. O tym kto był pierwowzorem Nel oraz inżyniera Tarkowskiego, a także Stasia Tarkowskiego krążą różne opowieści. Czy którąś z tych historii pisarz wykorzystał w swej powieści? Próby sfilmowania "W pustyni i w puszczy" podejmowali przed wojną Amerykanie, a także Włosi i Niemcy. Jednak przewidując duże trudności, wycofali się przed rozpoczęciem zdjęć. Film Władysława Ślesickiego jest wierną adaptacją powieści. Wprowadzone przez reżysera zmiany są nieliczne i polegają głównie na skondensowaniu akcji. Odtwórców ról Stasia i Nel wybrano spośród blisko 7 tysięcy dziewcząt i chłopców. Nel zagrała Monika Rosca, wówczas ośmioletnia uczennica szkoły muzycznej. W roli Stasia wystąpił urodzony w roku 1955 Tomasz Mędrzak, wtedy uczeń IV klasy liceum. Film realizowano - z przerwami - blisko trzy lata. W Egipcie kręcono plenery kairskie, w Bułgarii powstały kulminacyjne sceny I części filmu - zabicie lwa i Beduinów, sceny ze słoniem, natomiast w Sudanie - II część filmu. Meę i Kalego zagrali amatorzy z Sudanu, a epizodyczną rolę piastunki Nel, panny Oliver - Stefania Mędrzakowa, matka Tomasza. W roli Saby wystąpiły dwa płowe dogi - Łoś i Apacz. Treserem obu psów był płk Franciszek Szydełko, który wcześniej przygotowywał filmowego Szarika z "Czterech pancernych". Poczciwym słoniem Kingiem, zamiast powieściowego słonia afrykańskiego, był łagodny słoń indyjski z bułgarskiego cyrku. Wykorzystano też wiele cennych rekwizytów - m.in. dziewiętnastowieczny sztucer i egzemplarz "Pana Tadeusza" wydany w Paryżu w połowie XIX stulecia. Druga połowa XIX w. , Afryka w okresie powstania Mahdiego, przywódcy plemion mahometańskich. Nel Rawlison i Staś Tarkowski, dzieci inżynierów pracujących przy budowie Kanału Sueskiego, zostają uprowadzone w odwecie za uwięzienie przez Anglików siostry Mahdiego. Mają być zawiezione do jego siedziby. Ojcowie organizują pościg, ale burza piaskowa uniemożliwia im szybkie odnalezienie dzieci. Odnajduje je natomiast wierny pies, Saba, który pozostanie z nimi już do końca wędrówki. Karawana porywaczy może poruszać się tylko nocą, gdyż brzegi Nilu są pilnie strzeżone. Powoli zaczyna brakować żywności i wody. Do porywaczy dociera tymczasem wieść o upadku Chartumu i śmierci generała Gordona, dowódcy angielskiego garnizonu. Od tej chwili droga do obozu stoi przed nimi otworem. Ale na miejscu Mahdi decyduje się odesłać Stasia i Nel do męża swojej siostry, Ismaila. Dzieci nigdy tam nie dotrą. Przeżyją natomiast setki niezwykłych i niebezpiecznych przygód.