Nadszedł 1914 rok. Wszyscy mówią o zbliżającej się wojnie między mocarstwami, która może przynieść Polsce wyzwolenie. Młodzież zapisuje się gromadnie do organizacji wojskowej, która przygotowuje do walki przyszłych polskich żołnierzy. Obie siostry - pani Chomińska i Dulska - nie mogą zrozumieć, dlaczego ich dzieci tak daleko odeszły od nich i nie czują wdzięczności za to, co dla nich przez całe życie starały się robić. Wreszcie wybucha wojna. 6 sierpnia z Krakowa wymaszerowały na front oddziały żołnierzy, którzy mieli stanowić zalążek przyszłego wojska polskiego. Poszedł z nimi najmłodszy syn Chomińskiej - Fredzio. W salonie Dulskich jeszcze raz gromadzi się cała rodzina - pretekstem jest choroba Felicjana Dulskiego. Każdy kogoś żegna, nie wiadomo, jaki będzie los odchodzących na wojnę. Jedynie pani Dulska nie traci energii, jeszcze raz rządzi wszystkimi. I dopiero, kiedy za ścianą umrze niekochany, poszturchiwany, milczący mąż, z którym przeżyła smutne 40 lat, zda sobie sprawę z tego, że wśród dziejowego chaosu została sama i nikomu niepotrzebna.