tvp.pl

Olejki eteryczne. Potężne narzędzie, które daje nam natura

Aromaterapia niesie za sobą mnóstwo korzyści. To naturalny i niezwykle przyjemny sposób na poprawę zdrowia i samopoczucia. Jak wprowadzić ją do codziennego życia? Które olejki eteryczne mogą okazać się wsparciem w walce ze stresem, bezsennością i bólem głowy? O niezwykłej mocy zapachu opowiedziała nam Monika Majewska, doradczyni holistyczna ds. aromaterapii.

Aromaterapia, uznawana dziś za jedną z gałęzi medycyny naturalnej, ma swoje korzenie już w starożytności, kiedy to pełniła funkcje ceremonialne w obrzędach religijnych. Z biegiem czasu świadomość terapeutycznych właściwości aromatycznych roślin zaczęła przenikać do różnych kultur i cywilizacji.


Historyczne dokumenty, takie jak Biblia, Wedy, chińskie manuskrypty medyczne czy egipskie papirusy, zawierają liczne odniesienia do leczniczych zastosowań olejków eterycznych. Starożytni Egipcjanie nie tylko doceniali olejki ze względu na ich zapach, lecz także stosowali je w kosmetyce, medycynie oraz w procesach mumifikacji. Sam Hipokrates doceniał właściwości przeciwbakteryjne i przeciwwirusowe aromatycznych substancji.

Aromaterapia od wieków stosowana jest w celach terapeutycznych. Podczas I Wojny Światowej chemik Gattefossé odkrył antyseptyczne działanie olejków eterycznych, stosując je na ranach żołnierzy. Fot. polinaloves/Shutterstock
Aromaterapia od wieków stosowana jest w celach terapeutycznych. Podczas I Wojny Światowej chemik Gattefossé odkrył antyseptyczne działanie olejków eterycznych, stosując je na ranach żołnierzy. Fot. polinaloves/Shutterstock

Współczesna aromaterapia zaczęła się kształtować w pierwszej połowie XX wieku, a kluczową postacią w jej rozwoju był francuski chemik Rene Maurice Gattefossé, który docenił właściwości olejku lawendowego, stosując go na swoich poparzonych w laboratorium rękach. To właśnie on w 1937 roku wprowadził termin „aromaterapia” w swojej publikacji poświęconej terapeutycznym zastosowaniom olejków.

Czym jest aromaterapia?

Aromaterapia jest gałęzią fitoterapii, inaczej ziołolecznictwa. Ta szybko rozwijająca się współcześnie dziedzina zajmuje się roślinami, wykorzystując lecznicze właściwości zawartych w nich wonnych substancji – olejków eterycznych. Słowo „aromaterapia” pochodzi z języka greckiego; aroma oznacza woń, natomiast therapeia – leczenie. W dokładnym tłumaczeniu zatem aromaterapia to terapia zapachem.

Naturalne olejki eteryczne – co to takiego?

Wiele gatunków roślin zawiera aromatyczne substancje lotne, które służą im m.in. do ochrony przed zagrożeniami. Olejki eteryczne to skoncentrowane, ciekłe substancje, które są pozyskiwane z suszonych lub świeżych części roślin za pomocą tłoczenia na zimno lub destylacji parowej. Te naturalne oleje są bogate w związki chemiczne, które nadają im charakterystyczny zapach oraz właściwości terapeutyczne, kosmetyczne i spożywcze.

Olejki eteryczne są skoncentrowanymi substancjami, pozyskiwanymi z części roślin takich jak kwiaty, liście, kora, nasiona, korzenie, owoce i żywica. Fot. marilyn barbone/ Shutterstock
Olejki eteryczne są skoncentrowanymi substancjami, pozyskiwanymi z części roślin takich jak kwiaty, liście, kora, nasiona, korzenie, owoce i żywica. Fot. marilyn barbone/ Shutterstock

„Jedna kropla ma bardzo duże znaczenie”. Jak działa aromaterapia?

Substancje chemiczne zawarte w olejkach eterycznych są transportowane do płuc wraz z wdychanym powietrzem, skąd podczas wymiany gazowej przenikają do układu krwionośnego, a następnie do mózgu. W mózgu związki te docierają do ciała migdałowatego, ośrodka odpowiadającego za regulację emocji, zachowanie oraz pamięć emocjonalną.


Publikacje dotyczące zastosowania aromaterapii mówią, że ludzki zmysł powonienia jest około dziesięciu tysięcy razy silniejszy od pozostałych zmysłów. Zapachy docierają do mózgu znacznie szybciej niż smak, dźwięk czy obraz. Tym samym stymulacja węchowa może znacząco przyczynić się do poprawy naszego samopoczucia.


Jak mówi Monika Majewska, ekspertka w dziedzinie aromaterapii, jedna kropla olejku miętowego ma moc 28 filiżanek herbaty miętowej. To wystarczająca odpowiedź na pytanie: czy olejki eteryczne działają?

Zapachy docierają do mózgu znacznie szybciej niż smak, dźwięk czy obraz. Tym samym aromaterapia może znacząco przyczynić się do poprawy naszego samopoczucia. Fot. Andrey Popov/ Shutterstock
Zapachy docierają do mózgu znacznie szybciej niż smak, dźwięk czy obraz. Tym samym aromaterapia może znacząco przyczynić się do poprawy naszego samopoczucia. Fot. Andrey Popov/ Shutterstock

Jakie olejki eteryczne warto mieć w domu?

Ogromną zaletą aromaterapii jest fakt, że możemy ją stosować w warunkach domowych. Poniżej przedstawiamy listę najpopularniejszych naturalnych olejków eterycznych i ich zastosowanie.
Olejek lawendowy ma nieocenioną moc w walce ze stresem. Fot. New Africa/Shutterstock

Lawenda, joga i siła uważności. Poznaj 5 sposobów radzenia sobie ze stresem

Kultura

Olejek na komary i uspokojenie

Właściwości relaksujące i uspokajające olejku lawendowego sprawiają, że jest często używany w celu redukcji stresu i poprawy jakości snu. Olejek ten przyspiesza gojenie ran i oparzeń. Zapobiega powstawaniu pęcherzy i ma działanie uśmierzające ból. To także doskonały środek odstraszający komary i mole.


Olejek na poprawę humoru

Olejek pomarańczowy ma intensywny, energetyzujący aromat, poprawiający nastrój. Jest stosowany w aromaterapii w celu poprawy samopoczucia i redukcji stresu. Ponadto ma działanie antycellulitowe i ujędrniające skórę.


Olejek na koncentrację i pamięć

Olejek z rozmarynu jest ceniony za swoje właściwości stymulujące i poprawiające koncentrację. Jest stosowany w celu zwiększenia klarowności umysłu i pamięci. Olejek ten działa również przeciwbólowo i przeciwzapalnie.

Jakie są właściwości olejku pomarańczowego? Wpływa on pozytywnie na nastrój, ma działanie przeciwzapalne i antycellulitowe. Fot. Vera Prokhorova/ Shutterstock
Jakie są właściwości olejku pomarańczowego? Wpływa on pozytywnie na nastrój, ma działanie przeciwzapalne i antycellulitowe. Fot. Vera Prokhorova/ Shutterstock

Olejek na trądzik i łupież

Olejek z drzewa herbacianego jest znany ze swoich silnych właściwości antybakteryjnych, przeciwgrzybiczych i przeciwwirusowych. Jest stosowany przez osoby zmagające się z problemami skórnymi, takimi jak trądzik, grzybica stóp czy łupież. Dodatkowo, olejek z drzewa herbacianego odstrasza kleszcze i łagodzi świąd po ukąszeniach owadów.


Olejek na dobry sen

Olejek rumiankowy, pozyskiwany z kwiatów rumianku, jest ceniony za swoje właściwości łagodzące i wyciszające. Olejek ten działa uspokajająco i może okazać się zbawienny dla osób zmagających się z bezsennością.


Olejek na ból głowy

Olejek miętowy jest znany ze swoich właściwości chłodzących i odświeżających. Jego aromat działa chłodząco podczas upałów. Jest skuteczny w łagodzeniu bólu głowy, migreny i napięcia mięśniowego. Działa również stymulująco na umysł, poprawiając koncentrację i zmniejszając zmęczenie.

Olejek miętowy, lawendowy i z rozmarynu, to propozycje olejków eterycznych, które warto mieć pod ręką. Fot. New Africa/ Shutterstock
Olejek miętowy, lawendowy i z rozmarynu, to propozycje olejków eterycznych, które warto mieć pod ręką. Fot. New Africa/ Shutterstock

Olejek na nudności

Olejek cytrynowy ma świeży i energetyzujący zapach, który znacząco przyczynia się do poprawy nastroju. Jest też znany jako skuteczny środek do czyszczenia wnętrz o działaniu odświeżającym. Olejek ten działa wspomagająco w nudnościach i przeziębieniach.


Olejek na katar i zatkane zatoki

Olejek sosnowy doskonale sprawdzi się jako wsparcie przy infekcji górnych dróg oddechowych.

Jak stosować olejki eteryczne? Praktyczne porady

Warto pamiętać o odpowiednim stosowaniu olejków, aby w pełni cieszyć się korzyściami płynącymi z tych aromatycznych darów natury. Oto kilka kluczowych wskazówek, jak bezpiecznie korzystać z aromaterapii:


Testy alergiczne

Przed pierwszym użyciem wykonaj test alergiczny, nakładając niewielką ilość rozcieńczonego olejku na wewnętrzną stronę nadgarstka. Obserwuj reakcję skóry przez 24 godziny.


Stosowanie olejków na skórę

Przed aplikacją olejku eterycznego na skórę zawsze należy go rozcieńczyć. Można to zrobić, mieszając kilka kropel olejku eterycznego z olejem bazowym, takim jak olej kokosowy czy migdałowy lub żelem aloesowym. 


Stosowanie wziewne

Olejków eterycznych możemy używać za pomocą chusteczki nakropionej kroplą olejku eterycznego, wąchając aromat, nie dotykając twarzy. Możemy korzystać też ze specjalnych urządzeń do aromaterapii, czyli dyfuzorów lub inhalatorów. 


Przed kontaktem ze skórą warto rozcieńczyć olejek eteryczny z olejem roślinnym. W naszym wideo dowiesz się, jak to zrobić. Fot. Olga Dzhoshkuner/ Shutterstock
Przed kontaktem ze skórą warto rozcieńczyć olejek eteryczny z olejem roślinnym. W naszym wideo dowiesz się, jak to zrobić. Fot. Olga Dzhoshkuner/ Shutterstock

Czy dzieci mogą stosować olejki eteryczne? Po czym rozpoznać i jak kupić dobrej jakości olejek eteryczny? Czym jest aromaterapia emocjonalna? Na te i inne pytania dotyczące stosowania aromaterapii odpowiada Monika Majewska w naszym wideo z cyklu „Medycyna holistycznie”.

KNZ


Źródło: W. Brud, I. Konopacka „Tajemnice aromaterapii. Pachnąca apteka”, Oficyna Wydawnicza MA, 2008.

Więcej na ten temat