Cuda architektury i świata, które zapierają dech. Sprawdź, co wiesz o ich istnieniu

Listę architektonicznych cudów świata otwieramy indyjskim mauzoleum Tadż Mahal, które nazywane bywa również „świątynią miłości”. Ta robiąca wrażenie budowla została wzniesiona w Agrze nad Jamuną przez cesarza Szahdżahana z dynastii Wielkich Mogołów na cześć jego przedwcześnie zmarłej żony Mumtaz Mahal. Mężczyzna po śmierci ukochanej postanowił zbudować jedyny w swoim rodzaju grobowiec-mauzoleum, który byłby godzien wybranki jego serca.

Budowa Tadż Mahal trwała 22 lata. Powstały z białego marmuru budynek został osadzony na specjalnej płycie, a w jej rogach postawiono cztery wieże, z których muezin ma nawoływać wiernych do modlitwy. Brama Tadż Mahal symbolizuje wrota do raju, natomiast konstrukcja ogrodu perskiego, zlokalizowanego przed niepowtarzalnym mauzoleum, ma odzwierciedlać muzułmańskie wyobrażenie Edenu.

W Indiach znajduje się również Hawa Mahal, czyli pałac z czerwonego piaskowca, będący doskonałym przykładem architektury radżputów. Budowla powstała w 1799 r. z inicjatywy maharadży Sawai Pratapa Singha, który dedykował ją hinduskiemu bogu Krysznie, jednak prawdziwe przeznaczenie pałacu do dziś pozostaje nieznane. Z Hawa Mahal rozciąga się widok na cały Dżajpur, dlatego przyjmuje się, że budynek stanął przy jednej z głównych ulic po to, by damy dworu mogły obserwować z niego mieszkańców i ich codzienne życie.

Monumentalna fasada Hawa Mahal ma przypominać koronę Kryszny. Według doniesień wewnątrz budynku wieje lekka bryza, stąd też tę imponującą pod względem konstrukcji budowlę nazywa się również „Pałacem Wiatrów”. W środku mieści się Muzeum Archeologiczne, a w nim eksponaty pochodzące nawet z II wieku p.n.e.

Secesyjny kościół Sagrada Família to jedna z najważniejszych atrakcji turystycznych Barcelony i całej Hiszpanii. Początkowo Świątynia Pokutna Świętej Rodziny miała przypominać jeden wielki organizm, jednak gdy zlecenie przejął słynny architekt Antoni Gaudí, postanowił zaufać własnej wizji i wielokrotnie zmieniał pierwotne założenia. Gaudí poświęcił na jej projekt ostatnie 15 lat życia, przy czym doskonale wiedział, że nie doczeka zakończenia tej budowy. Gaudí zmarł w wyniku doznanych obrażeń po potrąceniu przez tramwaj w 1926 r., a następnie został pochowany w krypcie Sagrady, którą miał okazję zobaczyć jeszcze przed śmiercią. Z trzech zaprojektowanych przez siebie fasad ujrzał jedynie Fasadę Narodzenia.

Zobacz film „Sagrada Familia – wyzwanie dla Gaudiego” w TVP VOD

Niestety projekty Gaudíego zostały zniszczone podczas hiszpańskiej wojny domowej przez katalońskich anarchistów. Wiadomo jednak, że dokumentacja zawierała m.in. rysunki 18 wież, z których cztery powstały jeszcze za życia architekta. Budowa kościoła trwa do dziś. Koszty prac pokrywane są całkowicie z dobrowolnych datków i biletów wstępu do obiektu.

Petra to położona w skalnej dolinie dawna stolica królestwa Nabatejczyków w południowo-zachodniej Jordanii. Jej pierwsi mieszkańcy prowadzili koczowniczy tryb życia, nocując w naturalnych jaskiniach oraz namiotach. Przez długi czas Nabatejczycy nie wiedzieli nic o budownictwie. Z czasem jednak mieszkańcy Petry przyjęli grecko-rzymskie wzorce i zaczęli wykuwać w skale pałace, łaźnie oraz świątynie. Niestety wkrótce królestwo nomadów nawiedziły serie trzęsień ziemi – do dziś zachowały się jedynie okazałe grobowce. Ich niektóre elementy wskazują z kolei na silne wpływy egipskie.

Do ruin Petry prowadzi wąska droga wśród skał, głęboki na ponad 70 m wąwóz As-Sik. Największą atrakcją stolicy Nabatejczyków jest powstały w I–II wieku n.e. grobowiec-świątynia Al-Chazna, budowla znana jako Skarbiec Faraona, oraz znacznie większy Ad-Dajr (z arab. Klasztor), którego przeznaczenie i funkcja do dziś pozostają nieznane.

Świątynia Kukulkana jest jednym z zabytków Chichén Itzá, prekolumbijskiego miasta założonego przez Majów na meksykańskim półwyspie Jukatan. Budowla mieści się na szczycie 30-metrowej mezoamerykańskiej piramidy schodkowej, która została wzniesiona na cześć boga Kukulkana w samym centrum starożytnego miasta.

Zobacz program „Piwnice Jukatanu. Ogrody Belize” w TVP VOD

Choć pod względem wymiarów znacznie odstaje od tych w Gizie czy Tikál, piramidę Kukulkana wyróżniają detale architektoniczne oraz symbole astronomiczne. Do świątyni prowadzą aż 364 schody, co łącznie ze szczytem platformy odpowiada liczbie dni w roku. Podobne zbieżności pozwalają wierzyć, że Majowie, którzy wznosili piramidę, mieli szeroką wiedzę z zakresu matematyki, geometrii i astronomii. Od 2006 r. wejście do zabytków Chichén Itzá jest zabronione, ruiny można podziwiać jedynie z zewnątrz.

Bazylika Sacré-Cœur została wzniesiona na szczycie wzgórza Montmartre w 18. dzielnicy Paryża. Budowę majestatycznego kościoła zainicjowało dwóch przemysłowców, którzy zaprzysięgli sobie, że jeżeli po wojnie francusko-pruskiej zobaczą miasto takim, jakie je zapamiętali, wówczas postawią w Paryżu świątynię ku czci Serca Jezusowego. Budowla powstawała od 1876 r., a finansowały ją w całości zarówno osoby prywatne, jak i kościelne zbiórki. Do budowy bazyliki wykorzystano trawertyn, który charakteryzuje się tym, że pod wpływem deszczu wydziela kalcyt bielący mury, stąd też Sacré-Cœur wciąż wyróżnia perłowobiały kolor.

We wnętrzu kościoła znajduje się m.in. najcięższy dzwon w Paryżu, który waży aż 19 ton. Do bazyliki można dojść pieszo, zwiedzając po drodze inne atrakcje historycznej dzielnicy.

Zarówno kościół, jak i prowadzące na szczyt wzgórza schody, otaczające je skwery oraz znajdującą się pod nim karuzelę można podziwiać w dostępnym na TVP VOD filmie „Amelia”. 

Na wzgórzu Mont Saint-Michel we Francji wznosi ufundowany w 966 r. były męski klasztor benedyktyński. Jak głosi legenda, o zbudowanie kościoła na skale poprosił biskupa Avranches sam Michał Anioł, który objawił się mu w 709 r. Doniesienia o cudach, które miały miejsce jeszcze przed zbudowaniem opactwa, wkrótce przyciągnęły do niego tłumy pielgrzymów.

Podczas przypływu u podnóża góry Mont Saint-Michel w Normandii wody morskie odcinają wzgórze od stałego lądu. Amplituda pływów jest tu najwyższa w całej Europie. Nie licząc Paryża, skalista wyspa Mont Saint-Michel stanowi najczęściej odwiedzaną atrakcję turystyczną we Francji.

Jeśli mowa o budynkach sakralnych, warto wiedzieć, że największym na świecie zabytkiem religijnym jest Angkor Wat. Angkor stanowił stolicę imperium Khmerów i uważany jest zarówno za najokazalszy na świecie kompleks świątynny, jak i największe miasto w okresie sprzed rewolucji przemysłowej. Atrakcja znajduje się kilka kilometrów od miasta Siem Reap w Kambodży.

Angkor Wat to najlepiej zachowany przykład architektury Khmerów. Świątynia pierwotnie została wybudowana przez Surjawarmana II na cześć hinduskiego boga Wisznu, lecz pod koniec XII wieku przekształciła się w świątynię buddyjską. Wzniesiono ją dokładnie na skrzyżowaniu linii wyznaczających cztery główne kierunki świata.

Za najważniejsze dzieło architektury bizantyńskiej uważa się z kolei meczet Hagia Sophia (dawniej: kościół Mądrości Bożej) w Stambule, który w przeszłości pełnił także funkcję świątyni chrześcijańskiej i muzeum. Budowa tego imponującego obiektu w obecnym kształcie została ufundowana przez Justyniana I Wielkiego, choć plan wzniesienia kościoła w formie bazyliki narodził się już za czasów panowania Konstantyna Wielkiego w IV wieku.

Do budowy Hagii Sophii użyto wiele cennych, różnobarwnych materiałów. Wśród nich można wyróżnić ciemnoszary i zielony marmur, a także czerwony porfir. W mozaikach ściennych lśnią natomiast drogocenne kamienie. Kościół był niszczony przez liczne pożary i trzęsienia ziemi, jednak za każdym razem sukcesywnie go odbudowywano. 

Wyjątkowym osiągnięciem inżynierii, którego wręcz nie mogło zabraknąć na liście cudów architektury, jest 828-metrowy Burdż Chalifa. Nazwa najwyższego na świecie budynku pochodzi od imienia byłego prezydenta Zjednoczonych Emiratów Arabskich – Chalify ibn Zajida Al Nahajjana. Budowa wieżowca rozpoczęła się w Dubaju we wrześniu 2004 r., a jego oficjalne otwarcie nastąpiło dopiero po ponad pięciu latach, w styczniu 2010 r. 

Budynek liczy 163 użytkowych kondygnacji, z czego najniższe piętra przeznaczono na hotel, który zaprojektował słynny projektant mody Giorgio Armani. W wieżowcu może przebywać naraz 35 tysięcy osób, co sprawia, że niektórzy nazywają ten obiekt pionowym miastem.

W 2007 roku Wielki Mur Chiński, podobnie jak Tadż Mahal, Petrę i Chichén Itzá ogłoszono jednym z siedmiu nowych cudów świata. Przyjmuje się, że to najdłuższa na świecie budowla wzniesiona przez człowieka, która ciągnie się od miejscowości Shanhaiguan nad Zatoką Liaotuńską przez Mongolię Wewnętrzną do przełęczy Jiayuguan w górach Qilian Shan w Chinach. Warto wiedzieć, że nie jest to ciągła konstrukcja, gdyż Wielki Mur Chiński tak naprawdę składa się z sieci odcinków budowanych w różnych okresach. Dzięki nowoczesnym technologiom udało się ustalić, że całkowita długość muru wynosi łącznie 21 196 km. Szacuje się, że jego pierwsza wersja powstała ok. 220 roku p.n.e.

Zobacz program „Podróż do Państwa Środka” w TVP VOD

Ciekawostką jest, że cegły muru sklejono m.in. za pomocą mąki ryżowej wymieszanej z wodą. Konstrukcja ta przez wiele lat pełniła funkcję obronną przed barbarzyńskimi plemionami ze stepów północy. Kiedyś wierzono, że może ochronić ludność przed demonami, które hulają po nieurodzajnych stepach, dlatego też nigdy nie budowano go w linii prostej.