Rozrywka

Pokrzywa – chwast czy roślina o niezwykłej mocy?

Liście pokrzywy w przezroczystej misce, w której również znajduje się nóż. Miska z rośliną stoi na drewnianej desce.
Pokrzywa, niepochlebnie nazywana chwastem, to cenna roślina o licznych właściwościach zdrowotnych. Sprawdź, jakie korzyści płyną z jej stosowania. Fot. Nataliia Sirobaba/ Shutterstock
podpis źródła zdjęcia

Pokrzywa, często kojarzona z chwastem parzącym skórę, ma do zaoferowania mnóstwo cennych właściwości. To wszechstronne ziele możemy spotkać wiosną i latem niemal na każdym kroku. Nie przechodźmy obok niej obojętnie! Działanie pokrzywy jest doceniane od wieków, w końcu nie bez przyczyny nazwano ją „zielonym złotem”. Przedstawiamy pomysły na zastosowanie tej rośliny oraz wskazówki, gdzie i kiedy powinno się ją zbierać.

Pokrzywa – właściwości

Pokrzywa zwyczajna jest bogatym źródłem witamin (A, C, K, B) i minerałów (żelazo, wapń, magnez, potas), które są kluczowe dla naszego zdrowia. Dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym, antybakteryjnym i przeciwhistaminowym pokrzywa znajduje szerokie zastosowanie w profilaktyce zdrowia.


Liście pokrzywy mają działanie moczopędne (wspierają pracę układu moczowego), oczyszczające krew i nerki, wspomagające pracę serca oraz wzmacniające odporność organizmu.

Na co pomaga pokrzywa?

Stosowanie pokrzywy może wspomóc pracę układu krążenia, zwiększyć poziom hemoglobiny, a także oczyścić organizm z toksyn. Ziele pokrzywy jest cenione za swoje działanie moczopędne i antygrzybiczne, pomaga w zwalczaniu infekcji pęcherza oraz wspiera pracę nerek.


Roślina ta jest również pomocna w walce z anemią (obecność witaminy C i żelaza), przewlekłym zmęczeniem oraz alergiami. Ze względu na wysoką zawartość witamin B1, B2, B3 i B5 oraz siarki roślina ta jest szczególnie polecana osobom, które chcą poprawić stan swoich włosów, skóry i paznokci.

Picie naparu z pokrzywy działa moczopędnie, przyspiesza metabolizm i wspomaga układ odpornościowy. Fot. FotoHelin/Shutterstock
Picie naparu z pokrzywy działa moczopędnie, przyspiesza metabolizm i wspomaga układ odpornościowy. Fot. FotoHelin/Shutterstock

Pokrzywa – przeciwwskazania do jej stosowania

Kiedy nie wolno spożywać pokrzywy? Mimo licznych zalet tak jak w przypadku każdego produktu istnieją pewne przeciwwskazania do jej stosowania. Nie powinny jej spożywać osoby będące przed zabiegiem chirurgicznym lub tuż po nim.


W przypadku niewydolności nerek czy zażywania leków na cukrzycę stosowanie pokrzywy należy skonsultować z lekarzem. Warto także zachować ostrożność, jeżeli przyjmujemy leki rozrzedzające krew, ponieważ pokrzywa ma naturalne właściwości przeciwzakrzepowe.

5 pomysłów na zastosowanie pokrzywy

1. Herbata z pokrzywy – działa przeciwzapalnie i jako wsparcie dla układu immunologicznego. Aby przygotować napar z pokrzywy, wystarczy 1 łyżka suszonych lub świeżych liści rośliny na szklankę wrzątku. 


2. Płukanka z pokrzywy – nadaje włosom blask i wzmacnia je, jednocześnie chroniąc łuski włosów. Jak ją przygotować? Wystarczy zalać wrzątkiem kilka łodyg pokrzywy wraz z liśćmi i odstawić do ostygnięcia. Pokrzywową płukankę stosujemy na umyte, mokre włosy, nie zmywając jej.


3. Sałatka z pokrzywy – młode listki pokrzywy są doskonałym dodatkiem do wiosennych sałatek. Możemy je również dodać do jajecznicy, omletu oraz pesto.

Świeżo zebrane liście pokrzywy można wykorzystać do przygotowania zdrowych i pysznych sałatek. Fot. Nataliia Leontieva/ Shutterstock
Świeżo zebrane liście pokrzywy można wykorzystać do przygotowania zdrowych i pysznych sałatek. Fot. Nataliia Leontieva/ Shutterstock

4. Wcierka do skóry głowy z pokrzywy – działa przeciwłupieżowo i pobudza cebulki włosowe, wspomagając wzrost nowych włosów. Jej wykonanie jest banalnie proste. Należy przygotować taki sam napar jak do płukanki, ale gotować go nieco dłużej, ok. 20 minut. Ostudzony wywar wmasowujemy w umytą skórę głowy i zostawiamy pod czepkiem na godzinę. Następnie spłukujemy.


5. Ziołowa zupa z dodatkiem pokrzywy – bogata w minerały zupa, którą przygotowuje się na bazie bulionu z dodatkiem ziemniaków i włoszczyzny. Zupę z pokrzywą można podawać w formie kremu.

Dodanie świeżej pokrzywy do zupy nadaje jej wyjątkowy smak i cenne wartości odżywcze. Fot. Foxxy63/Shutterstock
Dodanie świeżej pokrzywy do zupy nadaje jej wyjątkowy smak i cenne wartości odżywcze. Fot. Foxxy63/Shutterstock

Gdzie i kiedy zbierać pokrzywę?

Najlepsze miejsca do zbierania pokrzywy to czyste, niezanieczyszczone obszary, z dala od ruchliwych dróg i przemysłu. Idealnie nadają się do tego leśne polany, brzegi rzek czy łąki.


Jeśli zależy nam na wykorzystaniu świeżej pokrzywy, najlepiej zbierzmy ją między kwietniem a końcem czerwca. Istotne jest, aby zdążyć to zrobić przed zakwitnięciem rośliny. Tak zebrane ziele możemy użyć od razu lub ususzyć.

Najlepszym czasem na zbieranie pokrzywy jest wiosna, gdy roślina jest jeszcze młoda i pełna składników odżywczych. Fot. encierro/ Shutterstock
Najlepszym czasem na zbieranie pokrzywy jest wiosna, gdy roślina jest jeszcze młoda i pełna składników odżywczych. Fot. encierro/ Shutterstock

Jak zbierać pokrzywę, aby się nie poparzyć?

Zbieranie pokrzywy wcale nie musi być nieprzyjemne. Potrzebne są do tego rękawice ochronne, te silikonowe również się sprawdzą. Odcinamy same listki pokrzywy lub górną część rośliny (maksymalnie trzy górne piętra), pozostawiając dolne części do dalszego wzrostu. Zebrane pokrzywy należy umyć i osuszyć.

Jak suszyć pokrzywę?

Przed suszeniem pokrzywy należy ją dokładnie opłukać. Następnie listki suszymy na papierze lub bawełnianej ścierce w ciemnym i przewiewnym miejscu, z daleka od słońca. Możemy też wykorzystać w tym celu piekarnik lub specjalną suszarkę spożywczą. Prawidłowo ususzona pokrzywa powinna mieć ciemnozieloną barwę.

Po więcej informacji, dotyczących właściwości i zastosowania pokrzywy, zapraszamy do obejrzenia wideo z programu śniadaniowego Telewizji Polskiej „Pytanie na śniadanie”.

KNZ


Źródła:

B. Kuźnicka, M. Dziak „Zioła i ich stosowanie”, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, 1977

Paola Mancini, Barbara Polettini „Zioła. Nowa Encyklopedia”, wyd. Jedność, 2018

Więcej na ten temat