Gigantyczna kometa z krańców Układu Słonecznego daje oznaki życia

• C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein) to największa znana kometa pochodząca z Obłoku Oorta, mająca aż 140 km średnicy i wykazująca aktywność już w dużej odległości od Słońca.
  
  
• Obserwacje za pomocą sieci radioteleskopów ALMA ujawniły obecność zmieniających się dżetów gazowego tlenku węgla wydobywających się z jądra komety.
  
  
• Badania obiektu mogą dostarczyć cennych informacji o pierwotnej budowie ciał niebieskich i wczesnych etapach powstawania Układu Słonecznego.

C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein) to największa kiedykolwiek zaobserwowana kometa spośród pochodzących prawdopodobnie z Obłoku Oorta. Jest też drugą najdalszą kometą aktywną.

Do zbadania obiektu z dalekich krańców Układu Słonecznego zastosowano sieć radioteleskopów Atacama Large Millimeter/ submillimeter Array (ALMA), która znajduje się w Chile. Za jej użytkowanie odpowiada Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO), dodatkowo reprezentujące kraje europejskie (w tym Polskę) w projekcie ALMA. Z kolei NRAO reprezentuje w nim Amerykę Północną.

Kometę zaobserwowano, gdy była dalej niż w połowie dystansu do Neptuna – 16,6 jednostki astronomicznej (odległość Ziemia-Słońce). C/2014 UN271 (Bernardinelli-Bernstein) jest olbrzymia. Mierzy 140 km, czyli ponad dziesięć razy więcej niż rozmiary większości znanych komet.

Jak dotąd, na podstawie wcześniejszych obserwacji ALMA, znano rozmiar jądra komety, ale niewiele wiedziano o jej zachowaniu. Najnowsze obserwacje pokazały istnienie skomplikowanych dżetów tlenku węgla w stanie gazowym, które wybiegają z jądra obiektu. Dżety te ulegają ewolucji.

Naukowcy spodziewają się, że podczas zbliżania się komety do Słońca, będzie ulatniać się więcej zamrożonych gazów, co pozwoli na lepsze poznanie pierwotnej jej budowy, a tym samym dostarczy wskazówek odnośnie początkowych etapów istnienia Układu Słonecznego.

Obłok Oorta to hipotetyczny rezerwuar komet. Według hipotezy Jana Oorta z 1950 roku właśnie z tego obłoku do wewnętrznego Układu Słonecznego trafiają komety długookresowe. Obłok Oorta może być bardzo rozległy. Jest prawdopodobne, że zaczyna się kilkaset lub kilka tysięcy razy dalej niż dystans pomiędzy Ziemią a Słońcem, zaś kończy półtora albo nawet trzy lata świetlne od Słońca.

Wyniki obserwacji opisano w artykule, który ukazał się w czasopiśmie „The Astrophyscal Journal Letters”. Pierwszym autorem pracy jest Nathan Roth z American University oraz NASA Goddard Space Flight Center.

Fot. główna: Fluglinse/Shutterstock