Elektryczne hulajnogi na dobre wpisały się w krajobraz polskich miast. Ten popularny środek transportu przyciąga coraz więcej zwolenników, kusząc możliwością sprawnego przemieszczania się bez konieczności stania w korkach. Niestety, wielu użytkowników hulajnóg nie jest świadomych obowiązujących przepisów, a to może skończyć się nie tylko mandatem, ale również wypadkiem.
Wiele osób traktuje hulajnogę elektryczną jak zabawkę, a tymczasem w świetle prawa jest ona pełnoprawnym pojazdem. Zgodnie z ustawą Prawo o ruchu drogowym, hulajnoga elektryczna to pojazd napędzany elektrycznie, dwuosiowy, wyposażony w kierownicę, bez siedzenia i pedałów, przeznaczony do poruszania się wyłącznie przez jedną osobę.
Warto zwrócić uwagę na słowo "wyłącznie" w definicji, ponieważ jednoznacznie wskazuje ono, że jazda we dwójkę na jednej hulajnodze jest niedozwolona. Za złamanie tego przepisu grozi mandat w wysokości 300 złotych, co nie jest rzadkością, gdyż wielu użytkowników, szczególnie młodych, regularnie łamie to prawo.
Przepisy określają również maksymalną prędkość hulajnogi elektrycznej, która nie może przekraczać 20 km/h. W praktyce wiele dostępnych na rynku modeli pozwala na rozwinięcie znacznie wyższych prędkości, ale wypożyczane przez aplikacje pojazdy miejskie mają elektronicznie ograniczoną prędkość właśnie do tego limitu.
Gdzie można jeździć hulajnogą elektryczną?
Przepisy dotyczące miejsc, w których można poruszać się hulajnogą elektryczną, nie są proste i jednoznaczne. Zgodnie z ustawą, kierujący hulajnogą w pierwszej kolejności powinien korzystać z infrastruktury rowerowej – dróg dla rowerów, dróg dla pieszych i rowerów lub pasów ruchu dla rowerów, o ile są one dostępne w kierunku, w którym zamierza się poruszać.
Problem pojawia się, gdy takiej infrastruktury brakuje. W takiej sytuacji kierujący hulajnogą może korzystać z jezdni, ale wyłącznie takiej, na której obowiązuje ograniczenie prędkości do 30 km/h. W praktyce oznacza to możliwość poruszania się po drogach osiedlowych, strefach zamieszkania czy drogach wewnętrznych. Na drogach z wyższym ograniczeniem prędkości jazda hulajnogą po jezdni jest zabroniona.
A co z chodnikami? Jazda hulajnogą po chodniku jest dozwolona tylko w określonych warunkach. Można to robić, gdy chodnik znajduje się wzdłuż jezdni, na której dozwolona prędkość przekracza 30 km/h, a jednocześnie w pobliżu nie ma drogi dla rowerów ani pasa ruchu dla rowerów. Dodatkowo kierujący hulajnogą musi poruszać się z prędkością zbliżoną do prędkości pieszego oraz ustępować pierwszeństwa pieszym i nie utrudniać im ruchu. Warto pamiętać, że za jazdę po chodniku w sytuacji, gdy nie jest to dozwolone, można otrzymać mandat w wysokości 200 złotych.
Całkowicie zabroniona jest natomiast jazda hulajnogą elektryczną po autostradach i drogach ekspresowych, choć niestety zdarzają się śmiałkowie, którzy próbują wjeżdżać takimi pojazdami nawet na obwodnice miast.
Przeczytaj także: Lewy kierunkowskaz na rondzie – czy trzeba go włączać?
Kto może jeździć hulajnogą elektryczną?
Przepisy różnicują uprawnienia do korzystania z hulajnóg elektrycznych w zależności od wieku użytkownika. Osoby pełnoletnie mogą jeździć bez żadnych dodatkowych uprawnień. Natomiast młodzież w wieku od 10 do 18 lat musi posiadać kartę rowerową lub prawo jazdy kategorii AM, A1, B1 lub T. Z kolei dzieci poniżej 10 lat mogą korzystać z hulajnóg elektrycznych wyłącznie w strefie zamieszkania i pod opieką osoby dorosłej.
Szczególnie istotne są przepisy dotyczące jazdy pod wpływem alkoholu. W tej kwestii kierujących hulajnogami elektrycznymi obowiązują takie same zasady jak kierowców. Za jazdę po spożyciu alkoholu (0,2-0,5 promila) grozi mandat w wysokości 1000 złotych, a w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) – aż 2500 złotych.
Hulajnogi elektryczne - najczęstsze wykroczenia i zakazy
Oprócz wspomnianych już zakazów, kierującym hulajnogami elektrycznymi nie wolno także przewozić zwierząt ani ładunków, jeździć bez trzymania kierownicy obiema rękami (za co grozi mandat w wysokości 50 złotych), czepiać się innych pojazdów ani ich holować. Zabroniona jest również jazda po jezdni obok innego uczestnika ruchu, chyba że nie utrudnia to ruchu innym pojazdom.
Warto także pamiętać, że korzystanie z telefonu komórkowego podczas jazdy hulajnogą elektryczną jest tak samo zabronione jak podczas prowadzenia samochodu.
Wyposażenie hulajnogi elektrycznej
Prawo wymaga, aby miała dwa niezależne hamulce, dzwonek lub inny sygnał dźwiękowy, a także oświetlenie – białe z przodu i czerwone z tyłu.
Niestety, nie wszystkie dostępne na rynku hulajnogi spełniają te wymogi.
Gdzie parkować hulajnogę?
Jedną z największych bolączek związanych z hulajnogami elektrycznymi, szczególnie tymi oferowanymi w systemach współdzielonych, jest problem ich nieprawidłowego parkowania. Porzucone hulajnogi często blokują chodniki, utrudniając poruszanie się pieszym, zwłaszcza osobom niepełnosprawnym czy rodzicom z wózkami dziecięcymi.
Zgodnie z przepisami, hulajnogę należy pozostawiać w miejscach do tego przeznaczonych, jeśli takie istnieją. W przypadku ich braku należy parkować równolegle do zewnętrznej krawędzi chodnika, najbardziej oddalonej od jezdni, pozostawiając co najmniej 1,5 metra wolnej przestrzeni dla pieszych.
Za nieprawidłowe parkowanie, które utrudnia ruch pieszych, straż miejska może odholować pojazd, co wiąże się z kosztami w wysokości do 123,49 złotych plus 23,49 złotych za każdą dobę przechowywania. Problem ten jest na tyle poważny, że niektóre miasta, jak na przykład Paryż, zdecydowały się zakazać funkcjonowania systemów współdzielonych hulajnóg elektrycznych.
Przeczytaj także: Przejście dla pieszych, ale przez drogę dla rowerów. Tu pieszy też ma pierwszeństwo?
