O szlachcie gołocie pogardliwie mawiano, że "czepia się pańskiej klamki". Ale to właśnie tej, pozbawionej ziemi szlachcie, za to chętnej frymarczyć swoimi głosami na sejmikach i wolnych elekcjach, magnateria częstokroć zawdzięczała wzmocnienie swojej pozycji. Czy działanie niewykształconej i łatwo przekupnej szlachty gołoty przyczyniło się do upadku Rzeczypospolitej? Stan szlachecki, czyli jaki? Kto do niego należał? Jak był podzielony? Jakie przywileje miała szlachta? Kto je nadawał? Jakie podstawy miała demokracja szlachecka? Jak można było wygrać na sejmiku szlacheckim? Czy "potop" szwedzki był zapowiedzią końca Rzeczypospolitej? Czy Polska otrząsnęła się po "potopie"? Jakie prawa miała szlachta gołota? Jakie miało to konsekwencje? Klientelizm - magnateria otaczała protekcją szlachtę w zamian za różne przysługi, np. zrywanie sejmików na których miały zapaść niekorzystne dla niej decyzje. Dopiero Sejm Wielki pozbawił szlachtę gołotę prawa do głosowania na sejmikach, ale było już za późno. Jak pozyskiwano drobną szlachtę? Ile kosztował głos? Czy w działaniu szlachty gołoty można upatrywać jednej z przyczyn upadku Rzeczypospolitej? Goście: prof. Andrzej Rachuba Instytut Historii PAN, prof. Dariusz Kupisz Uniwersytet Marii Curie Skłodowskiej.
Elżbieta Szumiec - Zielińska