Śmierć papieża Franciszka otwiera nowy rozdział w historii Kościoła katolickiego. Za zamkniętymi drzwiami Kaplicy Sykstyńskiej rozegra się walka o duszę Kościoła – między tradycją a reformą, konserwatystami a liberałami. Kto ma realne szanse zostać nowym papieżem? Sprawdź, kto liczy się w wyścigu o najwyższy urząd w Watykanie.
Papież Franciszek podczas trwającego ponad 12 lat pontyfikatu wiele zmienił w Kościele katolickim i Watykanie. Nazywany był papieżem ubogich, reform i peryferii – odchodził od kościelnego przepychu, promował otwartość, dialog i większą rolę świeckich, co przysporzyło mu wielu wrogów wśród hierarchów.
Jego następca stanie przed pytaniem, czy kontynuować ten kurs, czy wrócić na konserwatywne tory. Kto stanie przed takim dylematem? Oto lista możliwych następców Franciszka, określanych mianem „papabili” (wł. ci, którzy mogą zostać papieżem).
1. Kardynał Pietro Parolin. Włochy, 70 lat
Największe szanse na pontyfikat ma – według doniesień mediów – kardynał Pietro Parolin. Ten 70-letni Włoch, urodzony 17 stycznia 1955 r., od wielu lat był jednym z najbliższych przyjaciół i współpracowników Franciszka. W 2013 r. nowo wybrany Ojciec Święty mianował go sekretarzem stanu Stolicy Apostolskiej.
W czasie pontyfikatu Argentyńczyka był drugą najważniejszą osobą w Watykanie, nazywano go „wicepapieżem”. Parolin jest zwolennikiem kontynuacji misji Franciszka i prowadzenia dalszych reform w Watykanie. W Stolicy Apostolskiej jest ceniony za pragmatyczne podejście do spraw administracyjnych oraz wieloletnie doświadczenie dyplomatyczne.
Wiele osób krytykuje go jednak za nadmierne oddalanie się od wiernych. Włoch jest postrzegany przede wszystkim jako urzędnik, który od wielu lat piastuje wysokie stanowiska w Kościele i nie ma większego doświadczenia w budowaniu głębokich relacji ze zwykłymi ludźmi.
2. Kardynał Matteo Maria Zuppi. Włochy, 69 lat
Kardynał Matteo Maria Zuppi, który uważany jest za najpoważniejszego kontrkandydata dla Parolina, urodził się 11 października 1955 r. i ma 69 lat. To obecny arcybiskup Bolonii i również jeden z przyjaciół Franciszka.
Mimo że od 2022 r. zajmuje stanowisko przewodniczącego Konferencji Episkopatu Włoch, ma bliskie relacje z wiernymi. Jest lubiany i ceniony przez zwykłych ludzi, z którymi uwielbia się spotykać. Jest mocno zaangażowany w działania na rzecz pokoju na świecie.
„Kardynał musi być przykładem – człowiekiem, który jednoczy. Samo słowo «kardynał» pochodzi od łacińskiego cardo, czyli zawiasu – elementu, który trzyma wszystko razem. Tak właśnie rozumiem swoją rolę: jako kogoś, kto ma być punktem oparcia dla innych, świadkiem jedności i wiary w komunię, która potrafi łączyć mimo różnic” – mówił w jednej z rozmów o swojej misji.
3. Kardynał Luis Antonio Tagle. Filipiny, 67 lat
Trzecim z faworytów jest kardynał Luis Antonio Tagle z Filipin. Ma 67 lat, urodził się 21 czerwca 1957 r. w Manili w bardzo biednej rodzinie. Nazywany jest „azjatyckim Franciszkiem” ze względu na pogodne usposobienie i liberalne podejście do spraw Kościoła. Ma duży dystans do siebie i poczucie humoru. Księdzem został… przypadkiem. Marzył o karierze lekarza.
W wieku 15 lat jeden ze znajomych duchownych zrobił nastolatkowi kawał. Zaproponował, że pomoże mu dostać się na uniwersytet i otrzymać stypendium, jeżeli zda trzydniowy egzamin. Kapłan nie wyjaśnił młodzieńcowi, że chodzi o egzamin do seminarium. Tagle był bardzo zdziwiony, kiedy zobaczył pytania, ale zdał test. Gdy pełen wątpliwości poszedł złożyć podanie o przyjęcie do seminarium – odmówiono mu ze względu na młody wiek.
Filipińczyk nie dał jednak za wygraną i ostatecznie został przyjęty. W seminarium przekonał się, że duchowa droga jest tym, czego szuka. Do dziś twierdzi, że to Bóg wybrał dla niego ścieżkę. Ze względu na trudne doświadczenia w dzieciństwie jest szczególnie wyczulony na krzywdę najmłodszych. Płakał w trakcie przemówienia w 2019 r., w którym opowiadał o małoletnich skrzywdzonych przez duchownych.
„Nasz brak reakcji na cierpienie ofiar, a nawet odrzucenie ich i zatuszowanie skandalu w celu ochrony sprawców i instytucji, pozostawia głęboką ranę w naszych relacjach z tymi, którym zostaliśmy posłani służyć. Każdy z nas, nasi bracia i siostry, musi wziąć na siebie osobistą odpowiedzialność za uleczenie tej rany w ciele Chrystusa i zobowiązać się do zrobienia wszystkiego, co w naszej mocy, aby zapewnić bezpieczeństwo dzieciom w naszych społecznościach” – mówił, nie kryjąc wielkich emocji i łez.
4. Robert Sarah. Gwinea, 79 lat
Także Robert Sarah z Gwinei wymieniany jest wśród faworytów konklawe. To zdecydowany konserwatysta i przeciwnik reform Franciszka. Ma 79 lat, urodził się 17 czerwca 1945 r. Jest jednym z najstarszych kardynałów Watykanu i najstarszym duchownym na liście „papabili”.
Lubiany przez tych wiernych i hierarchów, którzy sprzeciwiali się zmianom wprowadzanym przez zmarłego Ojca Świętego. Był przeciwnikiem reform zaproponowanych przez Franciszka. Choć nigdy nie krytykował papieża personalnie – nie podobały mu się podejmowane przez Argentyńczyka decyzje – i to na nich skupiał swoją krytykę.
Sarah ma opinię człowieka bardzo uczciwego i praworządnego, choć surowego i przywiązanego do tradycyjnego nauczania Kościoła. W 2015 r. był współautorem książki „Bóg albo nic: rozmowa o wierze”.
„Wszyscy musimy maszerować do tego samego bębna co Chrystus. Kościół jest reformowany, gdy ochrzczeni maszerują bardziej zdecydowanie ku świętości, pozwalając, by zostali odrodzeni na podobieństwo Boga mocą Ducha Świętego” – apelował po publikacji.
5. Peter Turkson. Ghana, 76 lat
Kandydatem na nowego papieża jest również kardynał Peter Turkson z Ghany. Ma 76 lat, urodził się 11 października 1948 r. To konserwatysta z Afryki, który nawiązał bliską współpracę z Franciszkiem ze względu na ich wspólną walkę o ochronę środowiska. Entuzjastycznie przyjął encyklikę „Laudato si’”, w której Ojciec Święty zaapelował do świata o większe zaangażowanie w troskę o naturę.
Turkson jest określany jako człowiek mocno przywiązany do tradycji. Jest zwolennikiem tradycyjnego modelu małżeństwa jako związku kobiety i mężczyzny. Jednoznacznie potępił ugandyjski rząd, gdy władze tego kraju uznały homoseksualizm za przestępstwo, i podkreślił, że przyjęte przepisy uderzają w podstawowe prawa człowieka.
Prawdopodobnie pod wpływem Franciszka w ostatnich latach zmienił swoje poglądy, choć wciąż trudno uznać go za liberała. Pozostaje konserwatystą, ale coraz bardziej otwartym na świat i zachodzące w nim zmiany.
